Khi người ta sợ hãi, việc dễ nhận thấy nhất là phản ứng cuồng loạn. Sự cuồng loạn lúc này giống như một cơ chế đề kháng của một hữu thể trước cơn sợ hãi vượt ngoài sức chịu đựng. Và điều này vượt ra ngoài khả năng phán đoán cũng như lý tính của một con người thuần túy. Phản ứng của Bộ Công an Cộng sản Việt Nam trong vài ngày trở lại đây cho thấy có một sự sợ hãi vượt ngưỡng của hệ thống. Sự sợ hãi này biểu hiện trong các tình huống dễ nhận biết và điều này cũng dễ dàng nhân ra nguyên nhân cũng như tương quan tạo xung đột để dẫn đến sự sợ hãi này.

Ở khía  cạnh thứ nhất là các tình huống và biểu hiện sự sợ hãi, khác với trước đây, sự sợ hãi của đảng Cộng sản nói chung và của hệ thống an ninh Cộng sản nói riêng là sự sợ hãi Mặc Cảm Lãnh Chúa. Và đến thời điểm hiện nay, sự sợ hãi này đã chuyển hóa sang hướng Mặc Cảm Ăn Mày. Cả hai loại mặc cảm này đều có chung một biểu hiện là độc đoán, độc tài và bóp ngạt bất kì đối tượng nào hàm chứa yếu tính tự do.  Điểm khác biệt giữa hai thứ mặc cảm này chính là một kẻ đang nắm quyền và sợ mất quyền với một kẻ đang đối mặt với cái đói, thiếu hụt nhưng lại cố níu kéo quyền lực và càng níu kéo thì quyền lực càng vuột khỏi tầm tay.

Điểm khác biệt nữa rất dễ nhận biết giữa hai thứ mặc cảm là Mặc Cảm Lãnh Chúa là thứ mặc cảm khi người ta có quá nhiều thứ để giữ, để không được phép đánh mất, còn Mặc Cảm Ăn Mày là mặc cảm không còn gì để mất.

Kể từ sau 30 tháng 4 năm 1975 đến những năm cuối thế kỉ 20, khi mà truyền thông Việt Nam chưa hề có cánh cửa nào khác ngoài các phương tiện truyền thông nhà nước. Người nào may mắn và liều lĩnh lắm mới có một cái radio ba băng tần, bốn băng tần để nghe đài BBC hoặc VOA (thời đó chưa có RFA). Và sự nghe lén lút đó có thể gây ảnh hướng đến tính mạng của người nghe khi nhà cầm quyền địa phương phát hiện. Thời bấy giờ, người dân chỉ biết vâng vâng dạ dạ và không thể có lựa chọn nào khác bởi một phần do sự hiểu biết bị thui chọt sau quá trình dài đói khổ, bị ép đủ điều, bị cai trị bởi nhà cầm quyền độc tài.

Thời bấy giờ, có thể nói rằng đảng Cộng sản Việt Nam có đủ mọi thứ để phát triển Mặc Cảm Lãnh Chúa, có sự sợ hãi của người dân, có quyền lực độc tài, độc tôn và có cả hệ thống tai mắt theo dõi người dân cũng như hệ thống tay chân để bịt mọi tai mắt nhân dân. Lối đi của nhân dân là đường đi của một con ngựa thồ đã bị bịt hết mọi tầm nhìn hai bên đường, chỉ được nhìn thẳng phía trước mà cất vó để đuổi cho kịp ngọn cỏ đang treo trên trán.

Giữa hàng triệu cái có lúc bấy giờ, có một thứ mà đảng Cộng sản không bao giờ có, đó là lòng dân. Nếu có lòng dân thì không rơi vào tình trạng mặc cảm. Nhưng không có lòng dân, đảng Cộng sản đã dùng đòn phép bạo lực và độc đoán để trị dân, để bắt dân phải vâng phục, và họ đóng vai trò lãnh chúa trên lãnh thổ. Mặc cho dân chấp nhận hay không chấp nhận họ, tin hay không tin, coi trọng hay khinh ghét thì họ vẫn cứ là “nhà lãnh đạo” và dùng bàn tay thép để trị dân. Bàn tay thép càng mạnh thì Mặc Cảm Lãnh Chúa càng cao và ngược lại, Mặc Cảm Lãnh Chúa càng cao thì bàn tay thép càng bóp nghẹt cổ nhân dân!

Nhưng thời của Mặc Cảm Lãnh Chúa đã nhanh chóng lụi tàn khi intrenet có mặt trên thế giới và tại Việt Nam. Mọi xung năng kinh tế, mọi tương tác văn hóa, thông tin, tư tưởng, xã hội đều nở ra, đa diện, đa chiều kích. Đây cũng là thời điểm mà bất kì người dân Việt Nam nào cũng đều có cơ hội để tiếp cận thông tin bên ngoài để phân tích và phản tư. Cái nhìn của con người có mọi cơ hội để trở nên rộng thoáng và gần với minh triết. Ngược lại, đây là khoản thời gian mà đảng Cộng sản ngày càng lộ rõ sự yếu kém, tính phá hoại và nguy cơ phá sản của họ.

Đến thời điểm hiện tại, khi mà người dân xem sự tồn tại của đảng Cộng sản như một thứ thiên tai của dân tộc và sự có mặt của đảng Cộng sản như một gánh nợ của quốc dân, đảng Cộng sản chính thức chuyển hóa từ Mặc Cảm Lãnh Chúa sang Mặc Cảm Ăn Mày.

Cho dù đã thay da đổi thịt, giữ cái vỏ Cộng sản nhưng cái ruột đã tự biến dạng thành một thứ quái thú mang cái bụng và bàn tay tư bản nhưng não trạng và đôi chân cộng sản, đảng này vẫn không thể cứu vãn được sự phá sản của họ bởi niềm tin nhân dân sụt giảm nhanh chóng trong khi sự phản đối và phản ứng của nhân dân đối với nhà nước Cộng sản ngày càng phát triển mạnh mẽ.

Trong khi đó, nội lực kinh tế của người Cộng sản cạn kiệt, nợ công ngập đầu, ngân sách chính phủ cứ như kho gạo thời đói ăn, lúa chưa kịp trổ bông thì gạo đã gần hết. Nguyên một hệ thống tàu há mồm với những tay trùm phé tham nhũng, ăn tiêu mà tài chánh thì không có gì, lòng dân oán thán, thế giới càng lúc càng bóp chặt các cơ hội vay mượn và nhận tài trợ của Việt Nam. Lúc này, mặc Cảm Ăn Mày phát triển thay thế cho Mặc Cảm Lãnh Chúa.

Một mặt thì ngậm tăm xỉa răng bước vào quán tỏ ra anh/chị đây vừa mới ăn no, đang cần xỉa răng, làm sạch miệng, mặt khác thì đợi ai đó mời ăn để nói ngay câu mượn tiền để “đi làm ly cà phê vì ăn xong mà không có cà phê nó lạt cái miệng!” để rồi nếu mượn được tiền thì chạy sang quán khác ngồi ăn vội ăn vàng mà cứu cái bụng, bạn bè khỏi thấy. Cái trò này biểu hiện rất rõ trong kiểu vừa tỏ ra bất cần nhưng lại vừa chờ đợi các nước lớn tài trợ, rồi vay nợ đáo hạn đề đảo nợ. Về mặt đối ngoại thì vậy, mặt đối nội thì thả sức bóp nghẹt nhân dân. Vì không còn gì để mất!

Biểu hiện mạnh nhất của Mặc Cảm Ăn Mày mà đảng Cộng sản Việt Nam đã lún sâu vào là trong cuộc biểu tình chống Formosa của nhân dân tuần trước. Công an, quân đội tìm cách tháo giày, cởi bỏ quân phục để thoát thân trước biển người phản đối, nhà cầm quyền tăng cường bạo lực trong tuần này. Nhưng có một thứ họ đang gia6yu1, mà d09ung1 hơn là họ đang ngậm tăm trước nhân dân!

Cách che tử huyệt của đảng Cộng sản cũng giống như một kẻ ăn mày ngậm tăm để nói với người khác là “tao vừa ăn xong” nhưng cái bụng thì sôi òng ọc. Sau cuộc biểu tình rầm rộ của ngót nghét 16,000 giáo dân. Tuần này, đảng Cộng sàn đã có hai động thái đáng kể: Chụp mũ đảng Việt Tân và; Tăng cường ăn ninh, nâng cơ số trong khu vực biểu tình tuần trước nhằm ngăn chặn. Đây cũng là giây phút mà tử huyệt của an ninh Cộng sản lội quá rõ!

Thứ nhất, việc cơ động, di chuyển các trung đoàn cảnh sát cơ động ở các tỉnh khác đến khu vực biểu tình cho thấy sự bất lực của lực lượng cảnh sát cơ động tại chỗ. Và khi di chuyển, các tỉnh có cảnh sát cơ động tăng cường sẽ là những lổ hổng đáng sợ bởi hiện tại, 64/64 tỉnh thành có thể nổ ra biểu tình bất kì giờ nào. Lúc đó, mọi việc sẽ khó mà lường.

Thứ hai, việc vu khống Việt Tân là tổ chức khủng bố đã cho thấy đảng Cộng sản chính thức tỏ ra thất bại, thua trắng so với đảng Việt Tân. Mọi mũi nhọn dư luận viên, tuyên truyền viên, chính trị viên của đảng Cộng sản đã không thuyết phục được nhân dân. Và (nếu có!) đảng Việt Tân đã tranh thủ được lòng dân và nói người dân nghe, sẵn sàng chấp nhận mọi rủi ro, bất chấp sợ hãi để nghe theo Việt Tân mà nổi dậy (nếu có!).

Công bố bằng một văn bản phi pháp rằng Việt Tân là thành phần khủng bố là cách chơi bẩn nhằm triệt tiêu Việt Tân. Chuyện này có nét giống với triệt tiêu Quốc Dân Đảng những năm 1930 bằng cách vu khống (vụ Ôn Như Hầu, Cầu Chiêm Sơn…) để đi đến khủng bố, tàn sát một cách có lý cớ. Nhưng nghe ra chuyện khủng bố Việt Tân và tái diễn một Ôn Như Hầu, Cầu Chiêm Sơn thời bây giờ là quá khó, bởi thế giới thông tin, tương tác kinh tế và tương tác chính trị, kể cả xung đột vũ trang nhằm bảo vệ nhân quyền bây giờ khác xa thời thập niên 1930.

Và, chưa bao giờ Mặc Cảm Ăn Mày, một kiểu mặc cảm của một kẻ đói rách nhưng luôn tỏ ra ta đây giàu có và quyền lực nhằm dễ bề kiếm ăn và hù dọa người khác, thậm chí bóc lột, trấn áp, bịp bợm đối với người khác lại ứng với đảng Cộng sản Việt Nam như hiện tại. Mọi động thái của an ninh Cộng sản đều cho thấy họ đã thật sự sợ hãi trước gần 100 triệu nhân dân đã biết phản tư và đang dần tìm lấy tự do, công lý!

RFA Blog