Chưa rõ do cố tình hay ngẫu nhiên mà các cơ quan truyền thông trong hệ thống truyền thông chính thức tại Việt Nam đồng lọat biện bạch cho… “qui hoạch nhân sự” – lựa chọn rồi sắp đặt một số cá nhân làm lãnh đạo hệ thống chính trị, hệ thống công quyền từ trung ương đến địa phương tại Việt Nam thay cho tranh cử công khai, bầu cử minh bạch.

Hôm qua (4/4/2022), báo điện tử VietNamNet (VNN) giới thiệu tự sự của ông Lê Doãn Hợp (cựu Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương – BCH TƯ – đảng CSVN, cựu Bộ trưởng Thông tin Truyền thông – TTTT) để khẳng định nhân vật này… “trưởng thành nhờ công tác cán bộ chuẩn”, qua đó “mong đảng kế thừa truyền thống của các thế hệ đi trước” (1).

Trước đó một ngày (3/4/2022), tờ Tuổi Trẻ giới thiệu nhận định của ba nhân vật từng là cựu Phó Chủ nhiệm Ủy ban An ninh Quốc phòng của Quốc hội Việt Nam (ông Lê Việt Trường), cựu Tư lệnh Quân đoàn 3 (Trung tướng Khuất Duy Tiến), cựu Viện trưởng Viện Nghiên cứu chiến lược của Bộ Công an (Thiếu tướng Lê Văn Cương), cùng đề cập đến… “chất lượng cán bộ”, sự… “sơ hở của cơ chế, chính sách” nên cho rằng cần… “suy ngẫm và báo động về lựa chọn cán bộ, nên kiểm tra, giám sát chặt chẽ” (2)…

Nếu dành thời gian đọc kỹ hai bài vừa đề cập, có thể thấy những nhận định, đề nghị vẫn xoay quanh hai điểm chính vốn dĩ không mới: Thứ nhất, “qui hoạch nhân sự” tiếp tục thiếu… “chặt chẽ và khách quan” trong lựa chọn, sắp đặt cá nhân lãnh đạo các cơ quan thuộc hệ thống chính trị, hệ thống công quyền. Thứ hai, dù không hài lòng về “công tác cán bộ” hiện nay nhưng những cựu viên chức thuộc loại có thế giá – vốn từng là sản phẩm của “qui hoạch nhân sự” – tiếp tục biện minh cho… “qui hoạch nhân sự”!

***

Scandal Việt Á chỉ là một trong những ví dụ mới nhất cho thấy, hệ thống chính trị, hệ thống công quyền tại Việt Nam không chỉ mục ruỗng từ trong ra ngoài, từ trên xuống dưới. Nếu không tin rằng các “đồng chí” trong hệ thống chính trị, hệ thống công quyền “cùng một giuộc”, các viên chức hữu trách vừa được xác định là… “dính chàm” sẽ không dám hành xử táo tợn như vậy. Không “cùng một giuộc” sẽ không thể xảy ra tình trạng nhiều cá nhân trong các cơ quan hữu trách khác nhau tung hứng nhịp nhàng, ăn ý như vậy.

Với những gì đã biết, rõ ràng, Công ty Việt Á chỉ là một quân cờ trên bàn cờ mà nhiều cá nhân trong hệ thống chính trị, hệ thống công quyền tại Việt Nam… “nhất trí” sử dụng để tạo ra ván cờ nhằm trục lợi, bất kể quốc gia, dân chúng đang lâm nguy trong đại dịch. Chắc chắn không phải ngẫu nhiên mà Bộ Khoa học – Công nghệ (KHCN) chọn Học viện Quân y (HVQY) thực hiện “đề tài khoa học cấp quốc gia” là nghiên cứu để sản xuất bộ xét nghiệm COVID-19 và Bộ Tài chính rót ngay 19 tỉ không cần thẩm tra.

Chắc chắn không phải ngẫu nhiên mà Bộ Y tế làm ngơ khi Bộ KHCN công bố tin giả: Bộ xét nghiệm COVID-19 do Học viện Quân y và Công ty Việt Á phối hợp nghiên cứu được WHO (Tổ chức Y tế Thế giới) công nhận đạt chất lượng có thể sử dụng, thậm chí… có thể xuất cảng và sau đó, Bộ Y tế vừa cấp số đăng ký, vừa đưa vào danh mục những bộ xét nghiệm COVID-19 mà cơ quan phòng chống dịch bệnh các tỉnh, thành (CDC) có thể sử dụng kèm… giá tham khảo, nếu các CDC dựa theo đó đặt mua hàng sẽ có… hoa hồng!.

Chắc chắn không phải ngẫu nhiên mà Bộ Quốc phòng im lặng khi HVQY công khai tuyên bố về việc phối hợp với Công ty Việt Á nghiên cứu bộ xét nghiệm COVID-19 bằng… công quỹ, rồi giao… kết quả nghiên cứu ấy cho Công ty Việt Á kinh doanh. Cũng không phải là ngẫu nhiên khi Bộ Nội vụ sắp xếp để Công ty Việt Á sớm nhận… Huân chương Lao động hạng Ba để Công ty Việt Á có thêm công cụ nâng mức độ tín nhiệm, nâng giá trị bộ xét nghiệm COVID-19 do doanh nghiệp này sản xuất lên.

Rộng hơn, lẽ nào chỉ đạo “thần tốc xét nghiệm trên diện rộng” trong ứng phó với đại dịch của Thủ tướng Việt Nam (3) – bất chấp khuyến cáo của nhiều chuyên gia (4) và sự can gián của một số viên chức hữu trách về việc không nên thực thi chủ trương này bởi làm như thế vừa lãng phí cả về nhân lực lẫn tài lực, vừa khiến COVID 19 lây lan nhanh hơn, rộng hơn (5) – cũng là… ngẫu nhiên? Sự ngẫu nhiên giúp Công ty Việt Á thu về khoảng 4.000 tỉ đồng nhờ bán các bộ xét nghiệm COVID-19!

Hoàn toàn ngẫu nhiên sau khi một doanh nghiệp như Việt Á điều chỉnh vốn đăng ký từ… 80 triệu đồng lên… 1.000 tỉ đồng là liên tục được chọn làm nhà thầu cho các gói thầu lớn của nhiều cơ sở y tế qui mô cực lớn như Bệnh viện Bạch Mai (Hà Nội), Quân y viện 175 (TP.HCM) và chỉ trong vòng chưa đầy bốn năm đã có tới 3.000 khách hàng, trở thành nhà thầu được chọn thực hiện 1.500 dự án? Bao giờ thì công chúng được biết những ai đã góp 800 tỉ vào Công ty Cổ phần Công nghệ Việt Á (6)?

Vì sao tập đoàn Vingroup lại chọn ông Phan Quốc Việt – Chủ tịch Hội đồng Quản trị kiêm Tổng Giám đốc Việt Á làm cổ đông nắm giữ 30% vốn cùa “Công ty Cổ phần Công nghệ sinh học Vinbiocare” – doanh nghiệp được Vingroup thành lập để sản xuất thuốc, hóa dược và dược liệu (7)? Vingroup bất cẩn khi chọn lãnh đạo một doanh nghiệp có vốn điều lệ lên tới cả ngàn tỉ nhưng chỉ… mượn địa chỉ một căn nhà ở TP.HCM để… đăng ký trụ sở chính chứ không đặt văn phòng, hay vì những cổ đông của Việt Á?

***

Giống như nhiều scandal trong vài năm gần đây xảy ra ở Bộ Tư lệnh Hải quân, Bộ Tư lệnh Cảnh sát biển, Bộ Chỉ huy Biên phòng của nhiều tỉnh, Cục Lãnh sự Bộ Ngoại giao,… hệ thống chính trị, hệ thống công quyền tại Việt Nam tiếp tục giải thích những cá nhân bị đề nghị tổ chức đảng xử lý kỷ luật, hoặc bị xử lý bằng các biện pháp hành chính, hoặc bị khởi tố để xem xét trách nhiệm hình sự trong vụ Việt Á chỉ là do đương sự… “tha hóa, biến chất”. Chưa có viên chức hữu trách nào thừa nhận đó là do “qui hoạch nhân sự”.

Chẳng lẽ tổ chức đảng từ trên xuống dưới vẫn không có ai bị buộc phải lãnh nhận trách nhiệm khi điều động ông Nguyễn Thanh Long – Phó ban Tuyên giáo của BCH TƯ đảng CSVN làm Bộ trưởng Y tế, hay sắp đặt ông Chu Ngọc Anh làm Bộ trưởng KHCN, sau đó tiếp tục điều động ông Anh làm Chủ tịch Hà Nội, bất kể dân chúng nghĩ gì và muốn gì? Làm sao “qui hoạch nhân sự” có thể… “chặt chẽ, khách quan” khi theo sau việc xử lý các cá nhân phải… “xử lý” luôn có tập thể Ban Thường vụ Đảng ủy đồng hành như đồng phạm?

Chưa kể làm sao bảo đảm sự nghiêm minh khi Bộ Công an cũng chẳng đủ sạch để điều tra hàng loạt scandal trong lúc một số lãnh đạo của bộ này như ông Tô Lâm dính vào hàng loạt vụ tai tiếng cả ở trong lẫn ngoài Việt Nam và chưa bao giờ được xem xét. Chẳng hạn vụ xác định toàn bộ thông tin liên quan đến việc Mobifone mua lại AVG là “MẬT” nên thương vụ này mới trở thành scandal. Ví dụ vụ bắt cóc Trịnh Xuân Thanh ở Đức. Vụ tấn công làng Đồng Tâm. Vụ dẫn nhau đi thưởng thức “bò dát vàng” ở London,…

Thủ tiêu quyền lựa chọn người đại diện của dân chúng, dựng lên… “qui hoạch nhân sự” để nắm giữ, duy trì quyền lực mới là chính phạm. Thực tế đã cũng như đang chứng minh, “qui hoạch nhân sự” đã tạo điều kiện cho những kẻ gian tham qui về một mối để đục khoét đủ kiểu. Nếu cấu trúc từ hạ tầng đến thượng tầng vẫn theo kiểu đó – tổ chức đảng các cấp tiếp tục giành, giữ quyền lựa chọn, sắp đặt nhân sự từ trên xuống dưới, từ trong ra ngoài và không có cá nhân nào phải chịu trách nhiệm thì sẽ còn vô số… scandal khác!

Chú thích

(1) https://vietnamnet.vn/vn/tuanvietnam/tieudiem/nguyen-bo-truong-toi-truong-thanh-nho-cong-tac-can-bo-chuan-827528.html

(2) https://tuoitre.vn/vu-viet-a-co-su-lien-ket-bai-ban-20220403075322828.htm

(3) https://www.antv.gov.vn/tin-tuc/chinh-tri/thu-tuong-yeu-cau-than-toc-xet-nghiem-dien-rong-toan-tphcm-de-phat-hien-f0-357709.html

(4) https://tuoitre.vn/nen-xet-nghiem-covid-19-theo-thuc-te-tung-vung-tung-dia-phuong-thay-vi-dong-loat-20210918195526986.htm

(5) https://www.phunuonline.com.vn/lay-mau-xet-nghiem-ca-nguoi-f0-da-khoi-benh-la-qua-lang-phi-a1446991.html

(6) https://tuoitre.vn/bi-an-dong-tien-ngan-ti-o-cong-ty-viet-a-20211220080348561.htm

(7) https://infonet.vietnamnet.vn/thi-truong/nguoi-so-huu-30-cong-ty-vac-xin-moi-lap-cua-vingroup-ong-chu-kin-tieng-trong-nganh-y-te-287047.html

(8) https://thanhnien.vn/xem-xet-ky-luat-nhieu-can-bo-lanh-dao-lien-quan-vu-viet-a-post1444214.html

(9) https://baotiengdan.com/2020/09/26/noi-so-hai-tranh-cu/