Khi thực trạng năm vừa qua đã như ai cũng biết mà vẫn xem là “thành tích và đóng góp to lớn”, nếu dựa trên… “nền tảng” đó để hành động trong năm mới theo kiểu tư duy của ông Nguyễn Phú Trọng, chắc chắn “quyết tâm mới, khí thế mới, tiến bộ mới, nhiều thắng lợi mới” chỉ có thể là những hậu quả mới, trầm trọng hơn. Nếu còn đinh ninh phải “trông người, ngẫm đến ta”, điều duy nhất để chúc ông Trọng và hệ thống chính trị, hệ thống công quyền do ông dẫn dắt là: “Từ năm tới, có sao nói vậy, nói sao làm vậy” như… thiên hạ!

Thêm một mùa Xuân nữa lại đến nhưng những trăn trở như trăn trở của Nguyễn Phương Mai vẫn còn nguyên, thậm chí có những dấu hiệu rõ ràng cho thấy sẽ còn nặng nề hơn nhiều trong năm mới: Khía cạnh đau lòng nhất trong câu chuyện về Hạo Nam có lẽ là chữ “nghèo”. Điều đau đớn nhất là Hạo Nam đã không gặp nạn khi đang chơi đùa với bạn bè mà mất mạng khi đang “đi làm kiếm tiền”. Nghèo đa chiều tức là không chỉ nghèo tiền mà còn bị thiệt thòi về tám khía cạnh cơ bản của cuộc sống như: Dinh dưỡng, y tế, nhà ở, môi trường, tiếp cận thông tin, lao động trẻ em...

Ghép việc “đồng chí” Phạm Bình Minh và “đồng chí” Vũ Đức Đam “thôi” mọi thứ để minh họa cho việc “đồng chí” Nguyễn Xuân Phúc đột nhiên thấy cần... “thôi” luôn và mượn điều đó để cùng lờ đi trách nhiệm của “đồng chí” Phạm Minh Chính – Thủ tướng đương nhiệm – rõ ràng là hết sức phi lý! Không có tác động của... ngoại lực và có thêm những kỹ năng khác ngoài gật và lắc, chắc chẳng có ai điềm nhiên... nhất trí như thế!

Nếu không có gì mới và khó mà có thể có gì mới, ít ngày nữa, trước ngưỡng năm mới âm lịch, cả trăm triệu người Việt sẽ tiếp tục nghe lại điệp khúc, đại loại: Với tất cả sự khiêm tốn, chúng ta vẫn có thể nói rằng, đất nước ta chưa bao giờ có được cơ đồ, tiềm lực, vị thế và uy tín quốc tế như ngày nay nhờ nỗ lực phấn đấu bền bỉ, tiếp tục khẳng định con đường đi lên CNXH là đúng đắn, phù hợp với quy luật khách quan, với thực tiễn Việt Nam và xu thế phát triển của thời đại …

Sau sự kiện vừa kể, Trung Quốc đột nhiên bày tỏ sự mềm mỏng hiếm có. Theo Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc thì Trung Quốc mong giữa hai bên sẽ có “sự tôn trọng lẫn nhau”: Hy vọng Mỹ sẽ nhìn nhận Trung Quốc và quan hệ Mỹ – Trung khách quan và hợp lý, hành động vì lợi ích của chính Mỹ và lợi ích chung với Trung Quốc, thu hẹp bất đồng và thúc đẩy quan hệ dựa trên sự tôn trọng lẫn nhau, hòa bình cùng tồn tại và hợp tác cùng có lợi giữa hai quốc gia.

Nếu từ luật pháp đến thực tế đều không có thì tờ QĐND tìm ở đâu ra những thứ giúp cơ quan ngôn luận của Quân ủy Trung ương mạnh miệng, lớn tiếng khẳng định: Quân đội Mỹ cũng chỉ phục vụ “giai cấp thống trị” như QĐND Việt Nam? Có cật lực đào xới trên văn bản hoặc Internet để tìm thông tin phục vụ cho lối biện luận – quân đội luôn luôn là lực lượng của “giai cấp thống trị”, phục vụ “giai cấp thống trị” và quân đội Mỹ cũng thế – chắc chắn sẽ chỉ thấy một số scandal về chuyện có quân nhân hay cựu quân nhân nào đó dại dột mặc quân phục đến tham dự các cuộc...

Có nhiều bằng chứng cho thấy, tại Việt Nam, xiển dương “truyền thống” để “tự hào” không phải là tự hào thật sự. Xiển dương “truyền thống” và sự “tự hào” đã và vẫn đang được dùng như công cụ để giúp củng cố tư thế lãnh đạo toàn diện, tuyệt đối của đảng CSVN. Nếu sự “tự hào” về quốc kỳ là có thật, ông Rum không vào tù. Tương tự, nếu thật sự tôn trọng “truyền thống vẻ vang”, thật sự “tự hào” thì làm gì có chuyện hàng lô, hàng lốc tướng tá của QĐND VN dư... “truyền thống” và thừa “tự hào” xắn công thổ ra bán sỉ và lẻ rồi cũng dắt díu nhau vào tù!

Hết lần này đến lần khác, dân chúng bị đối xử như trẻ ranh, bị cợt nhả và không coi ra gì bởi những phát ngôn coi thường phát ra từ miệng công chức. Những lời nói này không chỉ tự thân chúng bộc lộ sự yếu kém về năng lực của công chức xứ ta mà đằng sau nó là một vấn đề trầm trọng hơn rất nhiều, đó là những người làm công ăn lương ở nước ta mang trong họ thái độ coi thường đối với công việc và khinh bỉ đối với dân chúng. Vì nếu là một công chức coi trọng chức trách và có trách nhiệm với sự tín nhiệm của người dân, thì sẽ suy nghĩ trước khi mở miệng...

Chuyện hồi đầu năm nay, hệ thống chính trị, hệ thống công quyền… “không nghe, không thấy” và… “không làm gì cả”, bỏ thí hàng chục ngàn gia đình nông dân ở Long An, Tiền Giang từng dốc tất cả mọi thứ họ có (sức lực, vốn liếng) vào 20 héc ta thanh long, cuối cùng thanh long “chín đỏ đồng” nhưng không bán được, phải cho… bò ăn (6) hoàn toàn không… mới! Xây dựng kinh tế thị trường theo định hướng XHCN có thể khiến “chính sách tam nông” và “nông sản” ửng hồng nhưng đã có bao giờ sắc thái đó trở thành màu chủ đạo cho nông nghiệp – nông dân – nông thôn?

Tại sao trong thời điểm hợp tác quân sự, hợp tác quốc phòng giữa Mỹ và nhiều quốc gia khác với một số thành viên ASEAN càng lúc càng sôi động lại không thấy bóng dáng Việt Nam? Câu trả lời nằm ở phía Việt Nam. Sau khi Việt Nam tuyên bố sẽ cương quyết thực hiện “chính sách ba không” (Không liên minh quân sự. Không cho bất kỳ quốc gia nào đặt căn cứ quân sự tại Việt Nam. Không sử dụng quan hệ song phương nhắm vào một quốc gia khác), rồi tăng thêm một “không” (không sử dụng vũ lực hoặc đe dọa sử dụng vũ lực trong quan hệ quốc tế) thành “chính sách bốn không”