Ở Việt Nam, những người muốn sinh hoạt tôn giáo một cách độc lập luôn đối mặt nguy cơ bị chính quyền ngăn cản, sách nhiễu. Nhiều tín đồ tôn giáo độc lập là người bản địa cho biết họ thậm chí bị đàn áp ngày càng nặng nề hơn.

Tin Lành Đấng Christ Tây Nguyên gần như tan rã 

Nhân ngày Quốc tế Tưởng niệm các nạn nhân của các hành vi bạo hành dựa trên tôn giáo hoặc tín ngưỡng (22/8), RFA phỏng vấn một số tín đồ tôn giáo người bản địa để hiểu rõ hơn về những sinh hoạt tôn giáo của họ hiện nay.

Một người Thượng là tín đồ Tin Lành đấng Christ, hiện đang ở Đắk Lắk, yêu cầu giấu tên vì lý do an toàn, cho RFA biết:  

“Trong bảy ngày qua, ngày nào công an cũng qua nhà, không cho mình sinh hoạt, nhóm lại với nhau thờ phượng Chúa. Công an qua nhà bảo là không được tổ chức tưởng niệm ngày 22/8.

Trong một tháng trở lại đây, chúng tôi không thể liên lạc với anh em vì chính quyền làm rất căng trong thời gian vừa rồi.”

Người này cho biết thêm rằng từ ngày 8/4 cho đến nay, tất cả các điểm sinh hoạt tôn giáo của tín đồ Tin Lành Đấng Christ ở Đắk Lắk đều không thể nhóm họp lại với nhau nữa. Tình hình càng bị siết chặt hơn từ sau vụ tấn công hai đồn công an xã ở tỉnh này vào ngày 11/6 vừa qua. Người này nói tiếp:

“Mỗi tuần (Công an-PV) xuống ít nhất ba lần. Họ nhắc không được sinh hoạt tập trung nhiều người, nếu không là sẽ bắt và xử lý theo pháp luật nhà nước Việt Nam. Hội Thánh của chúng tôi bây giờ coi như là tan rã.”

Một số tín đồ khác cho biết chính quyền địa phương sắp tới buộc họ phải phát biểu trước người dân trong bản làng rằng Tin Lành Đấng Chirst là một giáo hội phản động, chống Nhà nước. Một người không muốn nêu tên nói: 

“Sắp tới đây họ sẽ phát động quần chúng tại buôn làng, bắt chúng tôi phải nói trước dân là giáo hội Tin Lành Đấng Christ là giáo hội chống lại Nhà nước Việt Nam. Họ nói sẽ viết sẵn một bản cam kết để những người theo Tin Lành Đấng Christ ký cam kết bỏ đạo.

Nếu mà tôi có nói vậy thì cũng vì nhà nước ép buộc, áp lực tôi phải nói như thế chứ tôi không muốn.”

Phân biệt đối xử, đàn áp người Khmer Krom

Ông Tran Mannrinh, một người Khmer Krom, hiện đang ở bang Pensylavia, Hoa Kỳ cho biết, hơn 90% những người Khmer bản địa sống ở Đồng bằng Sông Cửu Long đều theo Phật giáo nguyên thuỷ, hay còn gọi là Phật Giáo Nam Tông.

Họ cũng không được thành lập Giáo hội riêng mà phải buộc gia nhập vào  Giáo hội Phật giáo Việt Nam của chính phủ. Ông Tran Mannrinh nói:

“Không chỉ ban chủ trì của chùa mà phật tử muốn tổ chức sinh hoạt tôn giáo cũng phải được sự đồng ý của chính quyền địa phương. Đó là một sự vi phạm hết sức trắng trợn tôn giáo của chúng tôi.

Ngày xưa, con dấu của mỗi ngôi chùa đều có chữ Khmer nhưng mà bây giờ họ (chính quyền - PV) tịch thu hết và phát lại cho chùa một cái mộc mới mà hoàn toàn không có một chữ Khmer nào.” 

Ông Mannrinh lấy ví dụ, năm 2020, một vị sư tên Thạch Chanh Đa Ra cùng một số sư sãi xây dựng một ngôi chùa ở huyện Tam Bình, tỉnh Vĩnh Long.

Năm 2021, người của Giáo hội Phật giáo Việt Nam (GHPGVN) đến làm việc, yêu cầu các sư thầy ở đây phải sinh hoạt theo tôn chỉ của GHPGVN nhưng bị từ chối. Tháng 3/2021, chính quyền huyện Tam Bình, Vĩnh Long tiến hành cưỡng chế, di dời các tượng Phật ra khỏi ngôi chùa này.

Các trang tin thân Chính phủ Việt Nam cáo buộc sư Thạch Chanh Đa Ra và các sư sãi cùng nhóm đã sử dụng nhiều phương thức, thủ đoạn nhằm bôi nhọ chủ trương, đường lối của Đảng đối với đồng bào dân tộc Khmer, chia rẽ khối đại đoàn kết toàn dân tộc, vu cáo Việt Nam đàn áp dân tộc, tôn giáo, vi phạm dân chủ, nhân quyền… 

Theo ông Mannrinh, việc chính quyền Việt Nam phân biệt đối xử đối với người Khmer Krom là không thể chối cãi:

“Ở vùng bản địa Khmer Krom đang sinh sống không có một dự án nào quy mô. Từ Sài Gòn xuống Đồng bằng sông Cửu Long chỉ có một quãng đường từ Sài Gòn đến Mỹ Tho có cao tốc tốt thôi, tất cả mọi thứ họ dồn hết cho miền Bắc.

Một mặt thì nhà nước nói ra rã ở trên đài rằng đề cao phong tục, ngôn ngữ và quyền của dân bản địa, nhưng mặt khác họ lại rỉ tai cho cha mẹ và giáo viên rằng nên cho trẻ em nói tiếng Việt. Cho nên, đại đa số trẻ em Khmer Krom không còn nói rành tiếng Khmer nữa.”

Ngoài những “áp bức” trên, hồi năm 2021, chính quyền Việt Nam đã bắt ông Thạch Rine (61 tuổi), một tín đồ Cơ đốc giáo ở Trà Vinh và cáo buộc ông này đã sử dụng tài khoản Facebook cá nhân để xúc phạm lãnh tụ Việt Nam, xuyên tạc lịch sử vùng đất Tây Nam Bộ. 

Ông Thạch Tha, một người Khmer Krom hồi tháng 10/2021 nói với RFA rằng những người bản địa theo đạo như ông chỉ đòi hỏi chính quyền Việt Nam để người dân tộc Khmer Krom thực hiện quyền tự do tín ngưỡng, thờ phượng Chúa theo đúng pháp luật Việt Nam.