...Khốn cùng phế nạn...!

Ba nhà sư khác là Thạch Quí Lầy (38 tuổi), Kim Sa Rương (37 tuổi), Thạch Chóp (21 tuổi) cùng ba phật tử là Thạch Nha (27 tuổi), Kim Khu (65 tuổi), Thạch Ve Sanal (37 tuổi) nhận mức án từ hai năm tù đến hai năm sáu tháng tù với tội danh bắt, giữ người trái pháp luật. Phật tử Kim Khiêm (46 tuổi) bị tuyên án ba năm tù về tội lợi dụng các quyền tự do dân chủ. Liên đoàn Khmer Kampuchea - Krom vào cùng ngày 26/11 ra thông cáo báo chí lên án việc kết án tù những nhà sư và nhà hoạt động Khmer Krom, gọi đây là phiên tòa không công bằng.

“Hầu hết chùa, nhà thờ ở miền Bắc mà tôi đã đến thăm đều rêu phong tàn tạ. Các nhà sư (sư ông, sư bà) lẩm cẩm sợ sệt, một báo cáo cụ, hai báo cáo cụ. Các linh mục, giám mục đóng kín cửa lạc hậu với thời cuộc, Phật tử gần như không còn gì nữa, chỉ ẩn hiện dưới dạng mê tín, cúng bái linh tinh và rất e dè trước khách lạ. Tín đồ Thiên Chúa giáo thì khổ cực, hằn sâu trong mắt họ những nét u uất thâm nghiêm, nhưng rực lửa và sẵn sàng bốc cháy khi có mồi. Đó là mối nguy lớn, chứ không phải thành công của tôn giáo vận. Cán-bộ tôn giáo vận ở trung ương và các tỉnh miền Bắc văn hóa thấp kém, chính trị non nớt, nghiệp vụ...

Ngày 27/9/2024 vừa qua, Ủy hội Hoa Kỳ về Tự do Tôn giáo Quốc tế (United States Commission on International Religious Freedom, gọi tắt USCIRF) đã công bố tài liệu nghiên cứu cho thấy nhà nước Việt Nam cũng bóp nghẹt tự do tôn giáo, cũng đàn áp một cách hệ thống, nhưng tinh vi hơn: qua các tổ chức tôn giáo chính họ lập ra hoặc giật dây điều khiển. Đây là ủy hội đưa khuyến nghị cho Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ về Danh sách Theo dõi Đặc biệt (Special Watch List, tức SWL) và Các Quốc gia Cần Quan tâm Đặc biệt (Countries of Particular Concern, tức CPC) về vấn đề tôn giáo.

Sư Thạch Chanh Đa Ra- từng chủ trì chùa Đại Thọ ở ở xã Loan Mỹ, huyện Tam Bình, cùng hai ông Kim Khiêm và Thạch Ve Sanal bị bắt vào ngày 26/3, ông Kim Khu bị bắt ngày 30/3, những người còn lại bị bắt giữ vào ngày 28/3/2024. Khoảng 1,3 triệu người Khmer Krom hiện đang sống ở các tỉnh miền Nam Việt Nam. Cộng đồng người Khmer Krom thường lên tiếng tố cáo chính quyền Việt Nam đàn áp họ về quyền tự do tôn giáo, tự do biểu đạt và các quyền của người bản ngữ. Chính phủ Việt Nam bác bỏ các cáo buộc này.

Hai cuộc biểu tình lớn của người Thượng ở Tây Nguyên vào năm 2001 và 2004 là những sự kiện đáng chú ý trong lịch sử hiện đại của khu vực này, thu hút sự chú ý của dư luận quốc tế bởi các biện pháp đàn áp mạnh mẽ từ phía chính quyền Việt Nam và đến nay vẫn còn để lại hậu quả là những nguy cơ tiềm ẩn về an ninh chính trị. Hai cuộc biểu tình này chủ yếu đòi lại quyền sở hữu đất đai và tự do tôn giáo của người bản địa. Phản ứng của chính phủ Việt Nam là đàn áp khắc nghiệt và cắt đứt thông tin từ khu vực này, hạn chế sự đưa tin của các phương tiện truyền thông quốc tế và các tổ chức nhân quyền.

Xâm nhập: Chiến lược này được sử dụng khi nhà cầm quyền không thể kiểm soát hoàn toàn một tổ chức tôn giáo có liên kết chính thức với tổ chức cấp cao hơn ở nước ngoài. Vì vậy nhà cầm quyền thành lập và sử dụng một tổ chức tôn giáo giả mạo mà các thành viên cũng đồng thời là thành viên của tổ chức tôn giáo thực sự. Các thành viên này có thể được sử dụng để diễn giải giáo lý và thực hành tôn giáo một cách phù hợp với chương trình chính trị và chính sách của ĐCSVN. Một ví dụ của chiến lược này là Ủy ban Đoàn kết Công giáo Việt Nam trong Giáo Hội Công Giáo.

Theo thông tin nhận được từ OMCT (Organisation Mondiale Contre la Torture, tức Tổ chức quốc tế chống tra tấn), một tổ chức nhân quyền gần đây đã gửi báo cáo và có mặt tại phiên rà soát Thái Lan về tra tấn, đây sẽ là phiên điều trần đầu tiên trong khu vực châu Á để những người sống sót có thể gặp mặt Báo cáo viên Đặc biệt về tra tấn. Nạn nhân có thể kể lại kinh nghiệm bị hành hạ, đánh đập, biệt giam lâu ngày, tra tấn về tinh thần, không được cho nước sạch hay thức ăn, v.v. Phiên điều trần sẽ kéo dài 3 ngày và diễn ra vào tháng 5/2025 tại một quốc gia châu Á. Đây là cơ hội tốt cho người Việt vì sắp tới nhà nước Việt Nam cũng sẽ bị rà soát...

1960- Hồ Chí Minh đã lập ra phong trào “Mặt trận Tây Nguyên Giải phóng” và chỉ định một chủ tịch bù nhìn là Y Bih Aleo. Hàng ngàn thanh niên người Thượng bị bắt đi lính, sống trong những vùng chiến khu xa xôi để chiến đấu và hy sinh vì lợi ích cho Bắc Việt. Chủ tịch Đảng Cộng sản Việt Nam, Hồ Chí Minh hứa hẹn sẽ khôi phục quyền tự chủ cho người Thượng sau khi giành chiến thắng ở Nam Việt Nam. Ngày 12/2/1964, Y Bham Enuol và sáu nhà lãnh đạo BAJARAKA khác được trả tự do. Chính quyền Sài Gòn, lúc đó do Tổng Thống Nguyễn Văn Thiệu lãnh đạo bổ nhiệm Paul Nur làm Trợ lý Tỉnh trưởng Kontum và Y- Bham Enuol làm Trợ lý ...