Đường lối chính trị thúc đẩy Ucraina tham gia vào một “siêu nhà nước” Soviet, Nga cũng vậy. Khi vỡ mộng tách ra, ai về nhà nấy, như một cuộc hôn phối tan vỡ. Lãnh thổ thì vẫn vậy, Nga là Nga mà Ucraina là Ucraina. Nhân danh Soviet để đòi lãnh thổ người ta là cục súc khi đã ly hôn rồi, còn nhân danh nước Nga mà đòi thì là du côn bặm trợn.

Câu chuyện cũng như liên bang Nam Tư, Tiệp Khắc. Hoặc cũng giống như Đông Đức bị Liên Xô quây bức tường ép lên XHCN ở chiều ngược lại, nó vẫn là nước Đức.

Còn nói Ucraina cùng dân tộc với Nga thì càng trớt quớt. Kể cả cùng dân tộc thì cũng chẳng sao cả. Dân tộc là yếu tố văn hoá, tập tục phi biên giới. Nếu luận kiểu Putin muốn khôi phục tộc Nga thời Sa Hoàng, thì Anh nên xua quân đánh Mỹ, đánh Úc.

Úc là một quốc gia trôi dạt giữa Thái Bình Dương, rất xa lục địa già. Người dân họ vẫn muốn duy trì thiết chế nữ hoàng tượng trưng, đó là dân tộc tính. Nhưng đụng vô lãnh thổ của họ, họ đánh cho trào máu.

Bán đảo Triều Tiên là một dân tộc, nhưng là hai quốc gia theo chế độ riêng biệt. Văn hoá truyền thống giống nhau nhưng định chế chính trị khác nhau. Chỉ có Triều Tiên tự huyễn về sự thống nhất và mang hạt nhân ra rạch mặt hoài, Đại Hàn Dân Quốc thì chẳng ngu gì ôm gánh nặng.

Đài Loan là người Hoa, nhưng ý chí họ rất khác. Họ không khác biệt người Trung Quốc về văn hoá, thậm chí họ còn… Hoa hơn cả Trung Quốc, vì khi ra đảo, ông Tưởng mang theo hầu hết bảo vật và văn hoá, chờ ngày quay lại đại lục, “văn hoá còn thì nước còn”. Đài Loan là người Hoa nhưng quốc gia họ độc lập, hổng có bà con chi với TQ. Cứ chọc giận chị đại Thái đi rồi thấy cái cảnh!

Dân tộc, hiểu đơn giản như một bộ phận người Việt ta, trong đó có con ông cháu cha ăn tết ở Tây phương nhưng bổn phận là sống và làm việc với tư cách công dân sở tại.

Cũng như một ít người Nga sống ở Ucraina, yêu đất nước mà họ sống. Ngay cả người Nga ở nước Nga cũng phản đối cuộc chiến tranh phi nghĩa này. Các sư sĩ ăn chực quá khứ và biếng lười đọc sách dùng khái niệm lãnh thổ và dân tộc để tìm sự hợp lý cho cuộc xâm lược này, nên đóng gói các ông bà ấy lại trưng bày trong bảo tàng di chứng của chương trình “đổi bò lấy tiến sĩ” của Liên Xô năm xưa!