Trần Mạnh Quân

 Báo Tiếng Dân

Liên tục mấy tháng nắng nóng gần đây, tiền điện mà người dân phải trả cho Tập đoàn điện lực Việt Nam tăng phi mã, tăng 300 – 400% so với trước. Mức tăng điên rồ như đòn chí mạng đánh thẳng vào mặt người dân và doanh nghiệp giữa lúc cả nước đang căng mình chống dịch.

Nắng nóng, tiêu thụ nhiều ắt phải trả nhiều hơn, điều đó người dân và doanh nghiệp hiểu, nhưng cơn điên của hoá đơn tiền điện ngày một nặng hơn thì không ai hiểu ngoài EVN. Lạ lùng, năm nay báo chí chính thống dường như cùng phe với ngành điện, ngậm miệng trước hành vi ăn cướp của dân và doanh nghiệp đúng mùa đại dịch covid 19. Báo chí và EVN, vì sao lại độc ác và nhẫn tâm đến vậy?

Một trong các nguyên nhân chính vẫn là cách EVN chia mức giá điện để “móc túi” người dân, đối với giá bán lẻ điện sinh hoạt, biểu giá điện vẫn chia thành 6 bậc. Bậc thấp nhất là 0-50 kWh, bậc cao nhất là từ 401 kWh trở lên. Bậc cao nhất có giá gần gấp đôi so với bậc thấp nhất.

Gần nửa thế kỷ sau khi “cả nước đi lên CNXH”, mà vẫn quy định mức 50 kWh/ tháng làm căn cứ tính tiền lũy tiến. Ngu ngốc và khốn nạn hơn, khi họ bỏ qua thực tế rằng, cho dù còn nhiều hộ nghèo nhưng rất ít hộ có nhu cầu dùng dưới 50 kWh, bởi đời sống người dân đã khác hơn, sử dụng nhiều thiết bị điện hơn…

Cho dù nhân loại bước vào thập niên thứ hai của thế kỷ 21, đời sống người dân đã thay đổi, nhưng lãnh đạo Đảng và Chính phủ vẫn không chịu hiểu, cứ để EVN hoành hành lừa dối và cướp bóc của dân. Biểu giá lũy tiến 6 bậc là công cụ điều tiết cách nay hàng chục năm rồi. Ngày đó giá bán còn thấp dưới giá thành nên cần đặt ra nó để mọi người tiết kiệm. Bây giờ giá bán đã cao, có lãi nhiều, đã tính đúng tính đủ, đã đưa cả sân tennis, bể bơi, đã quẳng vào đấy cả khoản kinh doanh thua lỗ hàng chục ngàn tỷ…

Lãnh đạo Đảng và Chính phủ vẫn không chịu mở mắt ra nhìn là mỗi lần dân bức xúc tiền điện, EVN, Bộ Công thương lại lấy cái biểu giá này ra vỗ về, ru ngủ mọi tầng lớp nhân dân. Chúng hứa hẹn sẽ sửa đổi, sẽ khắc phục nhưng rồi đâu vẫn hoàn đấy. Biểu giá điện lũy tiến 6 bậc bất hợp lý, bị công luận lên án gay gắt cách đây 6 năm. Hãy nghe chúng nó nói để hiểu tâm can kim tiền, để thấy bộ mặt đạo đức giả, chỉ nhăm nhe móc túi dân nghèo của EVN và Bộ Công thương (Đa số từ EVN).

Đảng và Chính phủ hãy nhìn xung quanh, chỉ trong vòng mười năm (1 thập niên), có những quốc gia từ nghèo đói, từng bước hoá hổ, hoá rồng. EVN và Bộ Công thương của Việt Nam 6 năm qua không sửa nổi biểu giá điện. Có nên đo đếm nỗi thống khổ và uất ức trong dân chừng ấy thời gian? Có nên trừng phạt Bộ Công thương khi tới đây đưa ra biểu giá điện 5 bậc mà thực chất nó vẫn vậy?

Nguyên nhân khác làm cho giá điện không thể hạ được dù 2 năm nay giá nhiên liệu giảm mạnh, là do thiếu minh bạch trong giá điện. Những khoản lỗ mức độ chục ngàn tỷ trong kinh doanh viễn thông, ngân hàng chứng khoán giai đoạn Đào Văn Hưng và Phạm Lê Thanh lãnh đạo EVN, nếu không đưa vào giá thành điện thì thử hỏi đưa vào đâu? Hai ông ấy bỏ tiền ra đền EVN hay EVN phân bổ lỗ cho các đơn vị trực thuộc rồi tính dần vào giá và khách hàng phải chịu? Bao nhiêu năm mới có cuộc thanh tra EVN tương đối công tâm và minh bạch. Rất tiếc kết quả của cuộc thanh tra đó lại bị chính ông Ngô Văn Khánh, Phó Tổng Thanh tra chính phủ đánh cắp. Hàng loạt sai sót hết sức nghiêm trọng (6.500 tỷ) được che đậy và chôn vùi.

Thời gian trôi qua nhưng bản chất EVN không hề thay đổi. Quy hoạch méo mó, có điện thì thiếu đường dây. Xã hội bỏ hàng tỷ đô xây điện mặt trời, điện gió rồi để đó vì EVN thích nhiệt điện hơn. Hàng loạt dự án đầu tư đường dây và trạm truyền tải sai sót nghiêm trọng, có dự án trọng điểm thất thoát trăm tỷ, ngàn tỷ, thi công gian dối, công an biết, báo chí nêu rồi nhưng vẫn chìm vào im lặng. Khoản nợ EVN đang mang bao gồm cả khoản nợ do chính phủ bảo lãnh đến thời điểm này đã gần triệu tỷ VNĐ. EVN là ai mà “tài, giỏi” như vậy? Ai, cơ chế nào chống lưng mà EVN muốn gì được nấy như thế? Nếu không nhanh chóng xử lý khối ung nhọt này thì đến lúc người dân trên cả nước sẽ là con tin của EVN.

Đã đến lúc Uỷ ban Kiểm tra Trung ương và các cơ quan chống tham nhũng vào cuộc, để người dân thấy EVN không phải là vùng cấm. Phải minh bạch một cách thực chất các khoản chi phí hình thành giá điện. Phải loại bỏ các khoản chi phi pháp. Phải xử lý những người để xảy ra thất thoát, buộc họ phải bồi thường. Phải chấm dứt việc cài cắm người nhà, sử dụng bằng cấp giả vào cấp uỷ, vào các vị trí lãnh đạo ở cấp dưới, bất chấp sự phản đối của các đơn vị trực thuộc.

Những trường hợp đứng đầu như Bí thư, Chủ tịch Hội đồng quản trị… mà vi phạm những điều đảng viên không được làm, như có con đi học nước ngoài không khai báo, phải truy cho được tiền ấy lấy đâu ra và phải xử lý nghiêm minh để làm gương cho kẻ khác.

Để điện không còn điên, tác oai tác quái, ảnh hưởng tới đời sống người dân, trở thành nhân tố kìm hãm sự phát triển của đất nước, cần lắm những bàn tay sạch và nghiêm khắc; có tâm, có tầm.

_____

Mời đọc lại: Kỳ vọng chấm dứt tình trạng hóa đơn tiền điện tăng vọt (KT&DB).