Hai mươi vị dân biểu Cộng Hòa và Dân Chủ Mỹ cùng ký tên trong thư gửi Tổng Thống Donald trump, kêu gọi nhà lãnh đạo Hoa Kỳ thúc đẩy Việt Nam tôn trọng nhân quyền.

Bức thư được gửi đi trước khi Tổng thống Trump đến Đà Nẵng để dự hội nghị cấp cao APEC và sau đó ghé Hà Nội, chính thức viếng thăm Việt Nam vào hai ngày 10 và 11/11.

Trong thư đề ngày mùng 7 tháng Mười Một 2017 gửi Tổng Thống Trump, các vị dân cử Mỹ viết rằng Tổng Thống Trump phải nói rõ với Hà Nội là Washington sẵn sàng mở rộng quan hệ kinh tế và chiến lược, với điều kiện Việt Nam phải đưa ra được những bằng chứng cho thấy thật sự tiến bộ về nhân quyền.

Lá thư nhắc lại trong hơn một thập niên qua, quan hệ thương mại giữa Hoa Kỳ và Việt Nam ngày một nhiều hơn, đồng thời Washington đã giúp Hà Nội một số phương tiện cần có để bảo vệ an ninh lãnh hải, thực hiện đúng với những điều nước Mỹ hứa sẽ làm với đối tác chiến lược là Việt Nam. Tuy nhiên, theo các vị dân biểu Mỹ, trong lúc Hoa Kỳ thể hiện rõ thiện chí của mình thì Việt Nam lại gia tăng mức độ đàn áp có hệ thống với những nhà tranh đấu cho nhân quyền, với các blogger và những vị lãnh đạo tôn giáo. Lá thư ghi rõ “những quyền căn bản của con người, kể cả quyền tự do tín ngưỡng, phát biểu, báo chí và quyền tự do hội họp đang bị đàn áp thật nghiêm trọng”.

Cũng trong thư gửi Tổng Thống Trump, các vị dân cử Cộng Hòa và Dân Chủ còn nhắc lại bài diễn văn Tổng Thống Hoa Kỳ đọc trước Đại Hội Đồng Liên Hiệp Quốc hồi tháng Chín vừa qua, trong đó Tổng Thống Hoa Kỳ cam kết “nước Mỹ sát cánh cùng với mọi người dân sống dưới chế dộ tàn bạo. Sự tôn trọng chủ quyền của chúng ta cũng là một lời kêu gọi hành động. Tất cả mọi người dân đều xứng đáng có được một chính phủ quan tâm đến sự an toàn, lợi ích và phúc lợi của họ, kể cả sự thính vượng của họ”, hoặc trong bài diễn văn Tổng Thống Trump đọc hồi tháng Bảy năm nay khi ghé thăm Ba Lan, trong đó ông nói rõ “Hoa Kỳ tôn trọng nhân phẩm của mọi người, bảo vệ quyền tự do cho từng người, và chia sẻ với mọi người niềm hy vọng tất cả đều được hưởng tự do”, nhấn mạnh “người dân Việt Nam không được hưởng tự do và những ai đứng lên tranh đấu cho quyền làm người và dân chủ đều đang bị đàn áp khốc liệt” do đó, việc Tổng Thống Trump cổ võ cho nhân quyền và pháp quyền “sẽ được người dân Việt Nam đón nhận thật niềm nở”, tin tưởng nếu Tổng Thống Hoa Kỳ làm những điều này, “quyền lợi của nước Mỹ và của nhân dân Việt Nam” sẽ cùng tăng cao.

Thư mang chữ ký của 20 vị dân biểu Cộng Hòa và Dân Chủ cũng nêu ra 6 điểm mấu chốt mà Tổng Thống Hoa Kỳ nên đòi hỏi Việt Nam phải thực hiện, gồm tự do internet, tự do tín ngưỡng, giải quyết tệ trạng buôn người, đẩy mạnh cải tổ luật pháp để quyền tự do của người dân được tôn trọng. Hai điểm còn lại là yêu cầu Việt Nam trả tự do cho các tù nhân chính trị và tù nhân tôn giáo, và bồi thường cho những công dân Hoa Kỳ bị nhà nước tịch thu dất đai, đặc biệt nhắc đến trường hợp của nhiều công dân Mỹ gốc Việt từng sinh sống ở Cồn Dầu bị chính quyền Đã Nẵng tịch thu tài sản.

Thư cũng đính kèm dánh sách 105 tù nhân lương tâm, hiện đang bị tù đày. Họ là những người tranh đấu cho quyền làm người một cách ôn hòa.

Đây là danh sách những tù nhân chính trị mà Tổ chức Theo dõi Nhân quyền Quốc tế (Human Rights Watch) đưa ra hôm 3/11 trong một tuyên bố yêu cầu Hà Nội phải trả tự do cho tất cả những tù nhân chính trị.

Human Rights Watch và một số các tổ chức nhân quyền khác đồng thời cũng thúc giục lãnh đạo các nước tham dự APEC gây sức ép lên chính phủ Việt Nam, yêu cầu chấm dứt tình trạng đàn áp có hệ thống những người lên tiếng chỉ trích chính phủ một cách ôn hòa, thực hiện các quyền công dân của mình.

Theo Human Rights Watch, chỉ trong vòng 12 tháng qua, Việt Nam đã bắt giữ 28 người vì những cáo buộc liên quan đến an ninh quốc gia vốn thường được dùng để trừng phạt những người dám đưa ra những tiếng nói chỉ trích chính phủ.