Quỳnh bị bắt hôm thứ hai tại Nha Trang (Khánh Hòa) theo Điều 88 Bộ luật Hình sự: “tuyên truyền chống nhà nước Cộng hòa XHCN Việt Nam”. Tội này được coi là một hành vi vi phạm an ninh quốc gia và có thể lãnh án đến 20 năm tù. Theo quy định về thủ tục tố tụng hình sự Việt Nam đối với việc điều tra tội xâm phạm an ninh quốc gia như trên, Quỳnh có thể bị giam giữ biệt lập ít nhất 4 tháng.
Theo ông Zeid, “Điều 88 khiến cho bất cứ một công dân Việt Nam nào thực hiện quyền căn bản như bày tỏ quan điểm, thảo luận hay chất vấn chính phủ và các chính sách đều có thể trở thành tội phạm”. Ông cho biết thêm: “Phạm vi quá rộng và mơ hồ của điều luật khiến việc kiểm soát, bắt giữ bất kỳ các cá nhân bất đồng chính kiến, hay dám phê bình các chính sách của Chính phủ trở thành việc hết sức dễ dàng”.
Ông Zeid cho biết, việc biệt giam quá lâu như thế, đặc biệt là không cho tiếp cận với gia đình cũng như nhận bất kỳ tư vấn pháp lý nào sẽ khiến cho việc tra tấn nghi phạm là hoàn toàn có thể xảy ra. Điều này vi phạm Công ước chống tra tấn (CAT) mà Việt Nam đã phê chuẩn vào tháng 2/2015.
“Tôi kêu gọi Chính phủ Việt Nam tuân thủ những nghĩa vụ của mình đúng theo luật nhân quyền, gỡ bỏ những cáo buộc đối và trả tự do ngay lập tức cho bà Quỳnh”, vị Cao ủy nói thêm.
Những trường hợp tương tự trong những năm gần đây:
Tiếp tục biệt giam luật sư – nhà hoạt động nhân quyền Nguyễn Văn Đài và trợ lý Lê Thu Hà, bị bắt vào tháng 12/2015 theo Điều 88;
Tuyên án Nguyễn Hữu Vinh (Anh Ba Sàm) và trợ lý Nguyễn Thị Minh Thúy vào hồi tháng 3/2016 với mức án lần lượt là 5 năm và 3 năm với tội danh “lợi dụng các quyền tự do dân chủ” theo Điều 258 BLHS, sau gần 2 năm biệt giam.
Tuyên án Nguyễn Hữu Quốc Duy, Nguyễn Hữu Thiên An lần lượt 3 năm và 2 năm theo Điều 88 vào hồi tháng 8/2016.
Cao Ủy Zeid bày tỏ sự quan ngại sâu sắc về việc tùy tiện bắt, giam giữ, quấy rối và tấn công những nhà bảo vệ nhân quyền. Ông thúc giục chính phủ Việt Nam bãi bỏ Điều 88, cũng như các Điều 79, 87, 245, và 258 BLHS Việt Nam, vốn vi phạm các tiêu chuẩn quốc tế về nhân quyền. Đồng thời, ông kêu gọi trả tự do ngay lập tực cho các cá nhân bị bắt giữ liên quan đến những quy định trên.