“Chính quyền bắt hết “cá” lớn rồi, giờ đến “cá nhỏ” thì họ bắt nốt”, một nhà hoạt động ở Hà Nội cho biết.

Truy cùng, diệt tận

Ngày càng nhiều các nhà hoạt động dân chủ nhân quyền tại Việt Nam bị các cơ quan chức năng bắt giữ và thậm chí kết án nặng, khiến  những người còn lại (có liên quan ít nhiều hoặc từng liên quan) trở nên “kín tiếng và im ắng hơn”.

Tuy vậy, trong vòng sáu tháng trở lại đây, qua tìm hiểu của RFA, không ít nhà hoạt động trong nước đã bị an ninh mời làm việc - theo nhiều cách khác nhau, như gởi giấy mời lên đồn công an, ép buộc đi uống cà phê với an ninh hay thậm chí là bị công an xông thẳng vào nhà bắt giữ như trường hợp của nhà hoạt động Phan Vân Bách, cựu thành viên của kênh truyền hình độc lập CHTV mà RFA đã loan tin trong hai ngày qua (2 và 3/1/2024) . 

Ba nhà hoạt động hiện đang ở trong nước, yêu cầu chỉ nêu tên viết tắt vì lý do an toàn, xác nhận với RFA rằng họ bị mời làm việc nhiều lần trong những tháng gần đây. Những người này nói rằng họ bị an ninh hạch hỏi về các hoạt động chính trị, nhân quyền từ cách đây đã vài năm trước.

Ông L, ở Hà Nội cho biết, trong nửa cuối năm 2023, ông bị mời làm việc hai lần:

“Năm ngoái là nó mời hết lượt. Tôi từ chối nhiều quá nhưng họ vẫn đòi gặp thì tôi phải chịu gặp ở quán cà phê.

Nó nói rằng những người có tiếng tăm là nó bắt hết rồi. Nó cũng nói thẳng là giờ đến những con cá nhỏ khác. Doạ xong thì nó chơi đòn tâm lý, khuyên tôi nên nghĩ tới gia đình, vợ con.

Nói thật là tôi cũng ngưng hẳn rồi, giờ mà tôi bị tóm thì gia đình tan nát hết.”

Ông L, cũng cho biết thêm rằng ngoài ông, hầu hết những người từng lên tiếng trước tình hình chính trị, xã hội đều bị an ninh “mời” làm việc:

“Còn lại những ai mà nó điểm mặt là hay lên mạng viết bài hay tham gia các hoạt động là nó mời lên hết.

Những người làm YouTube thì bị bắt ngưng làm, nếu không thì nó sẽ bắt.

Có người mời mãi không được là nó xộc luôn vào nhà.”

Tại TP.HCM, tình hình cũng căng thẳng không kém. Ông H, cho RFA biết mặc dù đã rất cẩn thận, kín tiếng và không tham gia các hoạt động dân chủ, nhân quyền hay chỉ trích lãnh đạo trên mạng từ hai, ba năm qua, nhưng ông vẫn bị Công an mời làm việc:

“Tôi bị mời làm việc ba lần.

Nó trao đổi, hạch hỏi về những chuyện ngày xưa mình đã làm. Thứ hai là nó cố bắt mình phải chứng minh Facebook đó là của mình, hỏi về những hình ảnh, clip và phóng sự nước ngoài làm về mình.

Nó răn đe bây giờ hồ sơ là đầy đủ rồi, cho đi (tù - PV) lúc nào là chuyện của nó.

Tôi nghe nói giờ đang có chiến dịch bắt hết những người từng có các hoạt động đấu tranh ngày trước, dù bây giờ họ còn hoạt động hay không.”

Ông B, một người hoạt động nhân quyền cũng đang ở TPHCM lấy ví dụ vụ việc ông Phan Văn Bách vừa bị bắt hôm 29/12 vừa qua:

“Mấy năm nay Bách ngưng để kiếm miếng cơm manh áo nhưng mà tụi nó có tha đâu.

Nhiều khi mọi người sẽ thấy hụt hẫng là vì sao mình đã dừng lại rồi mà vẫn bị bắt, mấy anh em lên tiếng giờ đã im lặng rồi cũng bị bụp.

Nhưng từ nay sắp tới những gương mặt gạo cội sẽ bị bắt nữa.”

Xoá bỏ triệt để phong trào dân chủ ở VN

Nhận định về tình trạng này, cô Minh Trang, thạc sỹ chuyên ngành Quyền và Thực hành quyền cho biết:

“Tôi nghĩ hiện tại họ (an ninh VN-PV) không phân biệt ai còn hoạt động hay đã ngừng hoạt động đâu. Có lẽ mục đích của chính quyền qua việc này là:

Thứ nhất là đe doạ và cảnh cáo những người còn hoạt động để họ ngừng những công việc họ đang làm. Chiến lược này có hiệu quả vì FredHub mới đây đã tuyên bố giải thể để đảm bảo an toàn cho cộng sự.

Tất cả những nhà hoạt động nổi bật ở Việt Nam đều đã bị bắt hết hoặc đã ra nước ngoài sinh sống nên chính quyền mời những người còn lại lên làm việc để thu thập thông tin và lập án mới rồi bắt những người mới. Mục đích là xoá bỏ triệt để phong trào dân chủ và hoạt động xã hội dân sự tại Việt Nam.”

Ông Nguyễn Tiến Trung, người bị chính quyền Hà Nội truy lùng suốt trong năm 2023 và đã đến Đức tị nạn vào hồi tháng 12 vừa qua, thì cho rằng, lý do nhà cầm quyền Cộng sản Việt Nam “truy cùng diệt tận” đối lập dân chủ trong nước là vì tình hình thế giới đang biến động dữ dội và có thể ảnh hưởng, tạo biến động đến Việt Nam bất kì lúc nào:

“Nhà cầm quyền sợ khi có biến động và có lực lượng dân chủ lãnh đạo thì người dân sẽ vùng lên thiết lập chế độ dân chủ, từ bỏ chế độ độc đảng toàn trị.

Các siêu cường đang đối đầu nhau dữ dội, từ Ukraine đến Đài Loan. Điểm nóng Đài Loan và Trường Sa bộc phát sẽ khiến chính trị Việt Nam biến động. Giá lương thực, dầu hoả từ chiến tranh ở Ukraine cũng vậy.

Bản thân Đảng Cộng sản cướp chính quyền được là nhờ vào thế chiến thứ hai kết thúc và có khoảng trống quyền lực trong nước. Cho nên nhà cầm quyền sẽ tiêu diệt hết mọi mầm mống lãnh đạo dân chủ để không có đối lập lãnh đạo, dẫn dắt người dân xây dựng chế độ dân chủ thành công.”