Chính quyền VN hình sự hóa hoạt động của các tổ chức Tin Lành
ở Tây Nguyên để xoá sổ

Những người Thượng ở Tây Nguyên đi ra từ một cánh rừng mà họ đã lẩn trốn ở Campuchia năm 2004. Reuters




Thanh Trúc
    RFA




“Sau Tin Lành Đề Ga lại xuất hiện tổ chức phản động đội lốt tôn giáo ở Tây Nguyên” là tựa bản tin thuộc mảng chính trị trên báo mạng VoV.VN ngày 22/9.

Bài viết mở đầu bằng quan điểm quen thuộc của Nhà Nước Việt Nam rằng: “Chiêu bài lợi dụng tôn giáo rất nguy hiểm bởi vì thông qua các hội thánh, các sinh hoạt tôn giáo, đối tượng lôi kéo, tập trung tín đồ, lồng ghép tư tưởng hẹp hòi, ly khai tự trị”.

Đối tượng được nói tới ở đây là Hội Thánh Tin Lành Đấng Christ. Hội Thánh này bị cáo buộc lợi dụng vấn đề dân tộc, tôn giáo để kích động tư tưởng dân tộc hẹp hòi, dân tộc cực đoan, ly khai.

Tin nói, chiêu bài này không mới và đã thất bại từ những năm 2001, 2004, 2008 với “Nhà nước Đê Ga độc lập”. Bài viết nhận định, thời gian gần đây thì các đối tượng FULRO lưu vong lại tiếp tục dựng lên các tổ chức phản động đội lốt tôn giáo dưới các tên gọi khác nhau như “Giáo hội Tin lành đấng Christ Việt Nam”, “Giáo hội Tin lành đấng Christ Tây Nguyên”.

Theo truyền thông Nhà nước, từ tháng 6/2017 đến đầu 2018, lực lượng Công an các tỉnh Tây Nguyên đã triển khai chiến dịch gọi là "cuộc đấu tranh quyết liệt với tổ chức phản động đội lốt tôn giáo” như thế. Công an tỉnh Đắk Lắk báo cáo rằng họ đã bóc gỡ hơn 30 đối tượng cốt cán trong chiến dịch.

Mục sư Aha, người dân tộc H’lăng, một trong ba người được nhắc tên trong bài báo của VOV.VN, vì đấu  tranh tự do tôn giáo phải chạy sang Thái Lan từ năm 2013, qua Mỹ  tị nạn năm 2017, cho RFA biết:

“Tin lành Đê Ga cũng như Hội Thánh Tin lành đấng Christ, cũng giống các hệ phái khác nhưng chính quyền thì không muốn có hai hội thánh này tại Tây Nguyên. Nhà nước không thể quên được cái thời FULRO, cũng không thể quên cuộc tranh đấu năm 2001 họ gọi là chống phá chính quyền”

“Thật ra chúng tôi không chống phá mà chỉ muốn thờ phượng Chúa, đó là ước nguyện của dân tộc Tây Nguyên. Năm 2017 chính quyền nói là dẹp tan Hội Thánh Tin lành đấng Christ Việt Nam, còn móc thêm Hội Thánh Tin lành đấng Christ Tây Nguyên mà họ nói  tất cả là một thôi. Báo Công An Đà Nẵng và Công An Đắk Lắk tung tin suốt thời gian này, bao nhiêu video bao nhiêu bài báo là vu cáo Hội Thánh của chúng tôi nặc dù chúng tôi không liên quan cũng không biết  vấn đề Đê Ga, FULRO hay tự trị là gì. Chúng tôi là những người chỉ
muốn thờ phượng Chúa và muốn tự do tôn giáo cho người Tây Nguyên mà thôi”.
Người thứ hai, mục sư Y’hin Niê, người dân tộc Ê Đê, qua Mỹ từ năm 1992 và hiện đang là hội trưởng Hội thánh Tin lành Đấng Christ tại North Carolina, Hoa Kỳ, cho biết: 

“Hội Thánh Tin lành Đấng Christ bắt nguồn từ Hoa Kỳ, đến Việt Nam và đến Đắk Lăk từ năm 1934, mục đích rao giảng truyền bá Tin Lành”

“Đến 1975, Hội Thánh Tin lành Đấng Christ không được tồn tại, các tôn giáo bị xóa bỏ. Tôi lưu vong vào rừng sống gần biên giới Campuchia trong 17 năm. Đến năm 1992 tôi đến Hoa Kỳ  với mục đích đi tìm tự do tôn giáo và tất cả những gì trước 1975 là tôn giáo chính của người dân tộc”

Có thể vì chạy vào rừng và sống trong đó 17 năm trước khi qua Mỹ, nên chính quyền cho là ông đi theo FULRO. Nhưng nếu vì đó mà gán ghép Hội Thánh Tin Lành Đấng Christ vào với FULRO là cả sự hồ đồ, mục sư Y’hin Niê nói tiếp: 

“Bản thân Hội Thánh Tin lành Đấng Christ không có cơ hội hoạt động. Đó là lý do tôi ở trong rừng 17 năm. Hội Thánh Tin lành  đấng Christ không hề có lập trường như sự tuyên truyền của cộng sản, là lợi dụng tôn giáo để mà chống Chính phủ, để mà lật đổ Chính phủ. Chính tôi tại Hoa Kỳ không hề làm điều đó, cũng chưa thấy anh em nào của tôi có làm điều đó”.

Người thứ ba đang ở Việt Nam, mục sư Y’jôl Bkrông, bị cáo buộc tội gởi tài liệu ra ngoài để xuyên tạc tình hình tự do tôn giáo ở Tây Nguyên miền Trung, nói rằng những lời buộc tội như vậy luôn khiến các nhóm Tin Lành của người Thượng lo âu sợ sệt vì biết  không chỉ bị cấm  nhóm họp cầu nguyện mà còn có thể bị bắt, bị đánh, bị buộc bỏ đạo hay lãnh án tù nhiều năm.

Đối với mục sư Nguyễn Công Chính, hoạt động truyền giáo trong các nhóm Tin Lành Tây Nguyên, bị theo dõi, bắt giữ với bản án 11 năm tù, sang Mỹ năm 2017 do bị trục xuất khỏi nước, thì Tin Lành nói chung và Tin Lành Đê Ga hay Hội Thánh Tin lành đấng Christ đều là những danh xưng nhạy cảm, đặc biệt nếu có liên quan đến người Tây Nguyên:

“Tất cả những hội thành này đều thành lập không có xin phép. Việt Nam có tất cả 54 dân tộc với văn hóa, tiếng nói và ngôn ngữ khác nhau, chúng tôi bầu ra một ban đại diện để lo việc Chúa cho các dân tộc đó. Cùng ngôn ngữ và văn hóa vùng miền thì công việc truyền giáo sẽ thuận lợi hơn, các Hội Thánh địa phương đồng bào dân tộc phát triển mạnh”

“Chính quyền sợ rằng tôn giáo người dân tộc phát triển thì họ sẽ mất quyền ảnh hưởng nên họ luôn có kế hoạch bố ráp, ngăn cấm, đàn áp”

“Hội Thánh Tin lành đấng Christ  hoàn toàn không phải một tổ chức chính trị, không phải là FULRO lưu vong. Lấy mục sư Y’hin Niê ra mà chụp mũ cho cả Hội Thánh Tin lành đấng Christ là hoàn toàn sai, hình sự hóa tôn giáo như vậy là không đúng. Phản động, kích động dân tộc hay lợi dụng tôn giáo là những câu từ mà Hà Nội thường dùng để chụp mũ những tổ chức tôn giáo không chấp nhận sự kiểm soát của họ”. 

Thực tế cuộc sống của hầu hết người dân tộc Tây Nguyên còn khó khăn, miếng ăn hàng ngày còn vất vả thì lấy đâu ra mà đi chống phá Nhà Nước, là lời anh Nay Phớt, người dân tộc J’rai,  chạy qua Thái Lan vì bị công an buộc chối đạo:

“Chính phủ Việt Nam nói Tin Lành Montagnards, Tin Lành Đề Ga đó, và Hội Thánh Tin lành đấng Christ chỉ muốn chống phá Nhà nước là không có, không đúng đâu”

“Theo đạo để thay đổi cuộc sống. Xưa kia cuộc sống của người Thượng quá lạc hậu, đa Tin Lành tốt cho cuộc sống người Thượng. Người J’rai chúng em thường mê tín dị đoan, thờ cúng thần nước thần núi, đau ốm phải cúng cả một con bò. Bây giờ theo Tin Lành thì đau ốm phải đi mua thuốc chứ không tin thần thánh nào khác nữa”

“Chính quyền Việt Nam không muốn người Thượng bọn em có tôn giáo, nói là bọn em theo đạo người Mỹ người Pháp để lật đổ chính quyền. Họ nói đạo chỉ có lợi dụng thôi, muốn theo thì phải nghe lời họ. Cái em thích nhất ở tôn giáo là 10 Điều Răn của Chúa, không làm tổn hại ai và yêu thương mọi người như anh  em của mình.  Em bỏ quê qua Thái Lan năm 2018 vì  chính quyền Việt Nam bắt buộc em bỏ đạo”.

Phía Công an tỉnh Đắc Lắk được dẫn lời rằng những người bị bắt giữ trong Hội Thánh Tin lành Đấng Christ đã nhận tội theo cáo buộc cũng như cam kết từ bỏ hành vi phản động của mình. 

Ba mươi đối tượng liên quan Hội Thánh Tin lành đấng Christ đã bị công an “bóc gỡ” như VOV.VN đưa tin, thật ra còn cao hơn nhiều, là khẳng định của mục sư Nguyễn Công Chính.  

Và không chỉ Tin Lành Đề Ga hay Hội Thánh Tin lành đấng Christ, một số tổ chức tôn giáo khác đã nằm trong kế hoạch liệt vào hàng tà đạo để xóa sổ là trường hợp Công giáo Hà Mòn hay Ân Đàn Đại Đạo trước đây, với cả chục đến cả trăm người bị bắt giữ, mục sư Nguyễn Công Chính kết luận. 

RFA đã nối đường dây về công an tỉnh Gia Lai cũng như Ban Tôn Giáo tỉnh Đắk Lắk để lấy phản ứng nhưng rất tiếc một nơi từ chối trả lời, một nơi không bắt máy.