Corona và những ông vua
Thọ Nguyễn
Báo Tiếng Dân
Tên gọi Covid bắt nguồn từ chỗ con virus Corona có hình giống cái vương miện của vua. Tiếng La tinh = Coronam, tiếng Pháp= Couronne, tiếng Tiệp = Koruna, tiếng Thụy Điển = Krona.
Có lẽ vì vậy nên đại dịch Covid cũng tạo ra những ông vua như kiểu Jeff Bezos, chủ Amazon phất to nhờ buôn bán điện tử. Ngược lại Covid cũng làm ông Trump, vì gọi nó là “Hoax” (trò nhảm) mà mất ngai vàng. Truyền thông Đức phanh phui hai ông thái tử định trục lợi nhân cuộc “Chạy đua khẩu trang”. Cả hai ông Jens Spahn, bộ trưởng y tế và ông Armin Latschet đều lăm le lên ngôi thay bà Merkel nhiệm kỳ tới. Ông Latschet giao hợp đồng cho con trai, còn ông Spahn thì cho ông chồng. [1]
Điều đáng nói là, trong cơn bĩ cực của đại dịch, quan hệ giữa vua chúa và thần dân mới được phơi bày.
Tôi hay phê phán sự lúng túng của chính phủ Merkel trong điều hành chống dich. Nhưng tôi hài lòng về chính sách tiêm chủng theo một trật tự ưu tiên mà ngay cả những người khó tính trong phe đối lập cũng ủng hộ.
Chính sách này được công khai trên cổng điện tử của chính phủ, bằng nhiều thứ tiếng.[2].
Mục tiêu chính được ghi rõ: Bảo vệ trước tiên những người yếu nhất (Protecting the weakest first)
Xin tạm dịch:
1- Ưu tiên hàng đầu (Top priority), tiêm ngay trong tháng 12 năm 2020 khi vac xin vừa về.
– Người trên 80 tuổi và các nhân viên phục vụ cho các cơ sở dưỡng lão. Nhân viên y tá và người chăm sóc làm việc cho các dịch vụ chăm sóc tại nhà. Nhân viên của các cơ sở y tế tiếp xúc với nguy cơ lây nhiễm đặc biệt cao.
– Những người làm việc trong các trung tâm tiêm chủng COVID-19 và Nhân viên của các cơ sở y tế điều trị, điều dưỡng hoặc chăm sóc bệnh nhân có nguy cơ cao (đặc biệt trong lĩnh vực ung thư máu và y học cấy ghép)
2- Sau đó đến nhóm 2 (High priority), thực hiện quãng tháng 2.2021
– Người trên 70 tuổi, Những người bị bệnh down, người bị thiểu năng trí tuệ, người bị bệnh tâm thần hoặc trầm cảm nặng, Những người đã được cấy ghép nội tạng, Bệnh nhân ung thư, những người bị bệnh phổi nặng béo phì cực độ, đái tháo đường nặng, bệnh gan hoặc thận mãn tính.
3- Nhóm ưu tiên còn lại (Priority). Tôi nhớ không nhầm thì bắt đầu từ tháng 4.2021
– Những người trên 60 tuổi. Những người bị béo phì, bệnh thận mãn tính, bệnh gan mãn tính, suy giảm miễn dịch hoặc HIV, đái tháo đường, bệnh tim đa dạng, người bị đột quỵ, ung thư, COPD hoặc hen suyễn, bệnh tự miễn dịch và bệnh thấp khớp.
– Nhân viên trong các cơ sở y tế ít tiếp xúc với rủi ro (nhân viên xét nghiệm),lực lượng vũ cảnh sát, hải quan, nhân viên cứu hỏa, cứu trợ thảm họa
– Mậu dịch viên bán lẻ thực phẩm, Giáo viên mầm non và trường học, những người có điều kiện sống hoặc làm việc bấp bênh
– Những người ở các công ty cung cấp cơ sở hạ tầng quan trọng, trong các hiệu thuốc, các tiện ích công cộng thiết yếu và quản lý chất thải, ngành công nghiệp thực phẩm, giao thông, CNTT và viễn thông.
…
Cứ thế mọi việc tuần tự xảy ra. Vài ông vua con cậy quyền lực chen ngang thì bị lên báo ngay. Điển hình là ông Wiegand (64 tuổi), thị trưởng thành phố Halle. Ông này chen ngang vào ngày 17.01 trong đợt tiêm thứ hai (cho người 70-80 tuổi). Khi bị phát hiện ông ta chống chế thì bị chính quyền bang cách chức ngay (Bỏ qua các thủ tục hiến định, vì ông được nghị viện địa phương bầu ra).
Ngoài ra ông còn bị cắt 50% tiền lương [3]. Hình phạt nặng như vậy chỉ áp dụng trong các tình huống khẩn cấp. Đức không coi chống Covid như chống giặc, nhưng quan chức vi phạm bị xử như thời chiến.
Đến tháng Tư thì những người từ 60-70 tuổi mới được tiêm. Ngày 16.4, hai nhân vật chèo lái quốc gia là bà Merkel (67) và ông phó thủ tướng Scholz (63) mới đi tiêm theo đúng lịch trình cho lứa tuổi. Cả hai vị đều dùng AstraZeneca là loại vac xin bị chê nhất. Khi đó Đức thiếu thuốc nên chính phủ khuyên dân nên sử dụng tất cả 3 loại, BioNtech, Moderna và AstraZeneca. [4] (Sau tháng 4.2021 mới có thêm Johnson & Johnson)
Là người tử tế, xui người khác sao thì mình cũng phải làm vậy. Đó là đạo lý làm người chứ không chỉ là sự gương mẫu cần có của chính khách.
Trước giờ tôi hay chê bà Merkel là “thân Trung Quốc”, là “Hữu đội lốt Tả”, là hay “Ngậm miệng ăn tiền”…: Nhưng tôi luôn nể bà bởi lối sống rất con người.
***
Nhìn vào quy định ưu tiên tiêm chủng ở Việt Nam theo nghị định 21CP[5], người ta dễ nhận thấy sự khác biệt trong cách bảo vệ công dân ở hai nước. Ở Việt Nam, người già yếu cao tuổi có bệnh nền xếp hàng thứ 5, sau cả nhân viên ngoại giao ra nước ngoài.
Thôi thì cứ cho là sự đùm bọc của xã hôi Việt Nam ngày nay đã được thể chế hóa như vậy, không có gì phải bàn.
Tôi dám chắc nhiều cán bộ lãnh đạo trong tầm tuổi 50-60, khỏe mạnh, đã tiêm rồi, bỏ mặc hàng triệu người già yếu bệnh tật phơi thân cho virus.
Đây không phải là sự lạm dụng tiền bạc, địa vị, quan hệ, mà là dùng cùi chỏ tranh giành sự sống với những người yếu đuối nhất trong xã hội.
Làm vua như vậy liệu có vinh?
_____
[1]Thủ hiến bang NRW Armin Latschet lên báo vì vụ khẩu trang https://www.fr.de/politik/armin-laschet-van-laack-sohn-joe-millionen-masken-deal-nrw-luxus-label-affaere-skandal-90118714.html
Ông bộ trưởng y tế lên báo cũng vì dồn HĐ khẩu trang cho ông chồng https://www.dw.com/en/germanys-health-minister-under-scrutiny-over-mask-purchases/a-56946274
%7Cutmcsr%3D(direct)%7Cutmcmd%3D(none)%3B%2B__utmv%3D617199351.-%3B)