Báo chí chính thống VN thì đưa đều tin tức về bầu cử Mỹ lần đại hội đảng, nhưng thông tin về đại hội đảng thì thường khô khan trong khi bầu cử Mỹ thì đầy kịch tính nên độc giả, trừ những người có lý do cụ thể phải quan tâm đến đại hội đảng (như quyền lợi về kinh tế, chính trị) có lẽ cũng thích theo dõi chuyện chính trường Mỹ hơn. Và nếu bây giờ hỏi nhiều người Việt về cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump hay Tân Tổng thống Joe Biden, họ sẽ biết từ đời tư, tình trạng sức khỏe, tính cách, chính sách của hai vị này hơn là các nhân vật lãnh đạo cao cấp của đảng và nhà nước cộng sản VN.

Trước mắt, chính sách của Tân Tổng thống Biden là đưa nước Mỹ trở lại với vai trò lãnh đạo thế giới, trở lại với các mối quan hệ đồng minh, liên minh toàn cầu, từ câu nói ngắn gọn “America is back, ready to lead the world, not retreat from it” cho tới tầm nhìn thể hiện rõ hơn qua bài viết “Why America Muat Lead Again” (Foreign Affairs), việc bổ nhiệm dàn nội các phụ trách mảng đối ngoại toàn những người ủng hộ chính sách đa phương, toàn cầu hóa…Riêng khu vực châu Á-Thái Bình Dương, bài “Biden makes his first bold move on Asia”, của Michael J. Green trên tạp chí Foreign Policy....

Nay lá cờ vàng lại bị một số người ủng hộ Trump, chủ yếu ở Mỹ, mang theo trong mọi cuộc xuống đường ầm ỹ ủng hộ Tổng thống Donald Trump hay phản đối kết quả cuộc bầu cử 2020, và nhiều lần hình ảnh lá cờ vàng đã lọt vào ống kính của phóng viên báo chí nước ngoài. Đỉnh điểm là trong cuộc bạo loạn xông vào tòa nhà Quốc hội Mỹ của thành phần ủng hộ Trump, mà giờ đây đã bị Tổng thống Tân cử Joe Biden gọi là những kẻ khủng bố nội địa (domestic terrorists), cũng có những người Mỹ gốc Việt với lá cờ vàng đã lọt vào ống kính của một vài báo, đài nổi tiếng!

Chưa kể, có một hiện tượng là trong những năm qua, nhất là trước, trong và sau bầu cử Mỹ, fake news tức tin giả, tin vịt tràn lan khắp nơi. FBI, CIA đã khẳng định rất nhiều tin giả, tin vịt đó bắt nguồn từ Nga, Tàu và Iran-các quốc gia không thân thiện với Mỹ. Còn với người Việt, tin giả tiếng Việt một phần bắt nguồn từ những trang báo ở bên ngoài trong đó nổi bật là Đại Kỷ Nguyên, bản tiếng Việt của The Epoch Times (Đọc thêm: “Người Việt và Hoa cùng đọc Đại Kỷ Nguyên và ủng hộ TT Trump đến cùng?”, BBC), từ các kênh youtube tiếng Việt của một số nhân vật người Việt sống tại Mỹ. Nhưng còn có những tin giả, tin vịt có máy chủ tại VN...

Như đã nói, nếu các đồng minh của Mỹ học được rằng không thể trông cậy hoàn toàn ở Mỹ-dù Trump hay Biden hay ai là Tổng Thống, thì người Việt lại càng đừng trông đợi. Bài học cay đắng của VNCH xưa vẫn còn đó, nhìn sang các nước, từ Liên Xô, khối XHCN Đông Âu cũ cho tới các nước Bắc Phi, và mới đây là Hong Kong, Belarus, Thái Lan…người dân mỗi nước đều phải tự đứng lên, giải quyết số phận của đất nước mình, dân tộc mình. Dù thành công hay thất bại, nhân dân phải là yếu tố chính dẫn tới sự thay đổi hay không của từng quốc gia, sau đó mới nói đến sự hỗ trợ từ bên ngoài.

Vì bênh Trump, họ ủng hộ mọi điều Trump làm, khi Trump rút khỏi NATO, WHO, hục hặc với các nước châu Âu…Họ hùa theo chửi các tổ chức UN, WHO là những tổ chức ăn hại, chê châu Âu là lục địa già cỗi, ăn bám Mỹ, không có châu Âu Mỹ thừa sức đứng một mình đánh sập Tàu, ngược lại châu Âu không thể sống thiếu Mỹ! Họ quên mất VN là một nước nhỏ nghèo, vẫn rất cần đến sự hỗ trợ từ tinh thần đến vật chất của các tổ chức UN, WHO, các nước Tây Âu...chứ không chỉ riêng gì Mỹ. Họ cũng quên luôn trong đại chiến thế giới thứ nhất, thứ hai, trong cuộc chiến tranh lạnh chống lại Liên Xô và khối XHCN cũ, trong cuộc chiến chống lại các tổ chức Hồi giáo cực đoan toàn cầu từ trước đến nay...

Hậu quả là ở VN, con người hoàn toàn không có tự do dân chủ, nhận quyền bị chà đạp, về kinh tế thì khoảng cách giàu nghèo quá lớn, bất công xã hội đầy dẫy, người dân đóng đủ loại thuế nhưng lại không được hưởng bất cứ sự hỗ trợ gì từ nhà nước, giáo dục nát bét, đạo đức xã hội xuống cấp, môi trường sống bị ô nhiễm nặng nề, tham nhũng trở thành “quốc nạn” không thể diệt trừ…Đối ngoại, một mặt thì đơn độc không có đồng minh vì không dám liên minh với bất cứ nước nào, mặt khác lại lún sâu vào mối quan hệ bất xứng và nguy hiểm với Trung Cộng làm mất...

Nhắc lại tất cả những điều này chỉ để nói rằng so sánh giữa Melania Trump và Michelle Obama là một sự so sánh hết sức khập khiễng, từ trình độ, kiến thức, toàn bộ cuộc đời, quá trình tiến thân…Nhưng vì có những người Việt chỉ ngưỡng mộ cái bề ngoài mà không nhìn thấy vẻ đẹp tâm hồn, trí tuệ bên trong của người khác, lại buông những lời có tính chất phân biệt chủng tộc nặng nề với Michelle Obama chỉ vì màu da của bà và vì bà không đẹp theo cái nhìn của họ, nên buộc lòng phải nhắc lại mà thôi.

Ví dụ, nhiều người Việt hay chê bai cựu Tổng thống Barack Obama là yếu đuối, nhu nhược trong lĩnh vực đối ngoại, và một trong những ví dụ mà họ hay đưa ra là chuyện Tập Cận Bình để cho Obama phải đi cửa sau phi cơ, hay Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte có lần bình phẩm láo xược về Obama. Nhưng họ không hiểu rằng trong cả hai trường hợp này, những người có hiểu biết sẽ cười chê, coi thường Tập Cận Bình và Rodrigo Duterte chứ không phải Barack Obama.

Những người chỉ trích, phê phán Trump cũng không chỉ vì những vấn đề về tư cách, nhân cách, đạo đức, mà cái chính là vì những lời nói, việc làm, chính sách của Trump đang gây hại cho nước Mỹ – đối nội thì làm cho xã hội Mỹ càng trở nên chia rẽ hơn bao giờ hết và những giá trị dân chủ, nhân quyền xây dựng từ bao đời bị xói mòn; đối ngoại thì làm cho vai trò, uy tín, sức mạnh mềm của Mỹ bị giảm sút trên thế giới.