Như cách người Mỹ thừa nhận mình thua trong cuộc chiến VN và mổ xẻ về những thất bại đó để không lập lại, cách người Nhật vươn mình đứng dậy sau đại bại trong thế chiến thứ Hai và trở thành một cường quốc như ngày nay, cách người Đức tự sám hối những tội ác của mình trong giai đoạn phát xít nói chung và với dân tộc Do Thái nói riêng-cả hai dân tộc Nhật, Đức ngày nay đều trở thành những quốc gia thân thiện, tích cực giúp đỡ các nước khác...Người Đức cũng có thêm tấm gương về chuyện thống nhất bằng con đường hòa bình và hòa giải hòa hợp dân tộc giữa hai miền Đông-Tây...

Nhưng chuyện chính trường VN dưới chế độ độc tài toàn trị ai cũng hiểu, đó là “chuyện riêng” của đảng, đảng tự tính toán, dàn xếp với nhau trong nội bộ, dân đen không có quyền được biết và cũng chẳng bao giờ hiểu được tại sao. Điều mà người dân có thể thấy thì dấu hiệu đầu tiên là ông Thủ tướng mới sẽ càng sắt đá hơn, khi vừa ngồi vào ghế là đã ra tay bắt bớ ngay cả những con người hoàn toàn vô hại, chỉ làm những hoạt động dân sự, giúp đỡ tù nhân lương tâm như chị Nguyễn Thúy Hạnh hay nhà thơ hiền lành người Chăm Đồng Chuông Tử.

Càng ngày chế độ độc tài độc đảng VN càng tỏ ra sắt máu, chỉ cần vài câu viết chỉ trích nhà cầm quyền trên facebook là có thể bị bắt và kết án nhiều năm; bắt cả những người như bà Nguyễn Thúy Hạnh-một nhà hoạt động dân sự chỉ làm từ thiện giúp gia đình tù nhân lương tâm, không tham gia bất cứ tổ chức đảng phái nào cũng không có những bài viết sắc sảo chỉ trích nhà nước; sử dụng cả giáo viên, công nhân viên chức vào nhiệm vụ đánh sập các facebook mà nhà cầm quyền cho là có những bài viết chỉ trích chế độ, nói lên hiện tình đất nước…

Tình cờ đọc thấy một đoạn này mà phát ói: “Về phần mình, trái tim tôi run lên mỗi khi nhìn thấy Ngài trên truyền hình, thấy mái tóc trắng phau của Ngài, phong thái điềm đạm nhưng uy kính, giọng nói ôn tồn nhưng đầy lửa cháy mà Ngài tạo ra. Và tôi đã khóc, vì thật lòng không thể tin được rằng ở một thời buổi như thế này vẫn còn một quan chức, một SĨ PHU BẮC HÀ như thế!” Ai không sợ ói có thể đọc cả bài “Bác Trọng, người sĩ phu Bắc Hà và cuộc chiến chống tham nhũng”, tác giả Phan Đăng

Người dân hoàn toàn không có một quyền hành gì, kể cả quyền được mở miệng kêu than hay chỉ trích những chính sách sai trái của nhà cầm quyền. Một nền giáo dục nhồi nhét, lạc hậu, chạy theo thành tích, bằng cấp, chứ không hề dạy con người biết độc lập suy nghĩ, không dạy làm Người mà cũng không gợi mở, khai thác sức sáng tạo của học sinh, sinh viên. Và cuối cùng là tôn giáo bị nhà cầm quyền cùng những kẻ có tiền lợi dụng, khai thác, đã trở thành biến tướng, tha hóa.

Đọc những bản báo cáo của các tổ chức Human Rights Watch, tổ chức Người Bảo Vệ Nhân Quyền (Defense The Defenders) , báo cáo hàng năm của tổ chức nhân quyền 'Amnesty International' (Ân xá quốc tế), xếp hạng chỉ số tự do báo chí hàng năm của Tổ chức phóng viên không biên giới (Reporters sans frontiers, RSF), Báo cáo của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ về tình hình nhân quyền các nước hàng năm…đều có thể thấy được tình trạng gia tăng đàn áp cũng như hồ sơ nhân quyền càng tồi tệ hơn của VN...

Báo chí chính thống VN thì đưa đều tin tức về bầu cử Mỹ lần đại hội đảng, nhưng thông tin về đại hội đảng thì thường khô khan trong khi bầu cử Mỹ thì đầy kịch tính nên độc giả, trừ những người có lý do cụ thể phải quan tâm đến đại hội đảng (như quyền lợi về kinh tế, chính trị) có lẽ cũng thích theo dõi chuyện chính trường Mỹ hơn. Và nếu bây giờ hỏi nhiều người Việt về cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump hay Tân Tổng thống Joe Biden, họ sẽ biết từ đời tư, tình trạng sức khỏe, tính cách, chính sách của hai vị này hơn là các nhân vật lãnh đạo cao cấp của đảng và nhà nước cộng sản VN.

Trước mắt, chính sách của Tân Tổng thống Biden là đưa nước Mỹ trở lại với vai trò lãnh đạo thế giới, trở lại với các mối quan hệ đồng minh, liên minh toàn cầu, từ câu nói ngắn gọn “America is back, ready to lead the world, not retreat from it” cho tới tầm nhìn thể hiện rõ hơn qua bài viết “Why America Muat Lead Again” (Foreign Affairs), việc bổ nhiệm dàn nội các phụ trách mảng đối ngoại toàn những người ủng hộ chính sách đa phương, toàn cầu hóa…Riêng khu vực châu Á-Thái Bình Dương, bài “Biden makes his first bold move on Asia”, của Michael J. Green trên tạp chí Foreign Policy....

Nay lá cờ vàng lại bị một số người ủng hộ Trump, chủ yếu ở Mỹ, mang theo trong mọi cuộc xuống đường ầm ỹ ủng hộ Tổng thống Donald Trump hay phản đối kết quả cuộc bầu cử 2020, và nhiều lần hình ảnh lá cờ vàng đã lọt vào ống kính của phóng viên báo chí nước ngoài. Đỉnh điểm là trong cuộc bạo loạn xông vào tòa nhà Quốc hội Mỹ của thành phần ủng hộ Trump, mà giờ đây đã bị Tổng thống Tân cử Joe Biden gọi là những kẻ khủng bố nội địa (domestic terrorists), cũng có những người Mỹ gốc Việt với lá cờ vàng đã lọt vào ống kính của một vài báo, đài nổi tiếng!

Chưa kể, có một hiện tượng là trong những năm qua, nhất là trước, trong và sau bầu cử Mỹ, fake news tức tin giả, tin vịt tràn lan khắp nơi. FBI, CIA đã khẳng định rất nhiều tin giả, tin vịt đó bắt nguồn từ Nga, Tàu và Iran-các quốc gia không thân thiện với Mỹ. Còn với người Việt, tin giả tiếng Việt một phần bắt nguồn từ những trang báo ở bên ngoài trong đó nổi bật là Đại Kỷ Nguyên, bản tiếng Việt của The Epoch Times (Đọc thêm: “Người Việt và Hoa cùng đọc Đại Kỷ Nguyên và ủng hộ TT Trump đến cùng?”, BBC), từ các kênh youtube tiếng Việt của một số nhân vật người Việt sống tại Mỹ. Nhưng còn có những tin giả, tin vịt có máy chủ tại VN...