Ngày xưa hôn nhau trong bụi đái trong bụi, giờ vẫn hôn nhau trong bụi nhưng đái ngoài đường. Sài Gòn loa kẹo kéo ngự trị khắp nơi ăn nhậu phều phào, inh hết cả não. Mạnh nào đó sống, bản năng mà sống, mưa cứ mưa đi ai buồn biết liềng. Cụ Trần Đức Thảo tiếc Hà Nội, bảo ngày trước đẹp từ không gian đến nết người. Tôi đọc Thạch Lam Vũ Bằng cũng thấy thế. Đẹp từ cô đầu, ả đào đẹp lên. Rồi tự dưng kéo người về, biệt thự Pháp xẻ năm chia bảy thành nhà tập thể, nấu bếp khói um lên. Rồi xếp hàng đặt gạch tranh nhau chí choé. Nón cối điếu cày luôn ở trong trạng thái vật lý hung hãn.

Sự táng tận lương tâm của người có quyền lực lấy sự khổ hạnh của nhân dân để xây nên những biệt phủ xa hoa và trăm tỷ nghìn tỷ. Thậm chí, đối với “những đồng chí chưa bị lộ”, trong câu chuyện của nhân dân điều đó cũng rất bình thường vì “ông ấy làm to”. Cần minh định rằng trong bất cứ thể chế nào, người dân không và không nên mưu cầu những cán bộ nghèo khổ tận hiến như thường dân. Nhưng khoảng cách quan – dân phát lộ qua những đại án ở ta là một cái gì đó khủng khiếp hơn cả thời phong kiến. Nhân dân ở đâu trong công cuộc chống tham nhũng? Họ là bị hại và...

Phật dạy phủ định tất cả đi. Phủ định cả kinh kệ, cả “niết bàn”, thậm chí cả bản thân ngài. Vì sao vậy? Để đừng neo mắc vào đó mà rồi đi tìm quả vị, tự trói mình vào sợi xích vàng. Người vô minh đeo xích sắt, kẻ ngã mạn đeo xích vàng, đều khổ như nhau cả. Thậm chí đeo xích vàng còn khổ hơn xích sắt, vì buông bỏ thì lại tiếc. Nay nhìn những “kiêu sư” ở ta, thấy rõ rành là đeo xích vàng. Những người này đang mang những bước chân vô minh còn nặng bước hơn cả người bình thường. Tìm Phật trong mình là giác ngộ, tìm mình trong Phật là tham lam, sa ngã.

Đài Loan là người Hoa, nhưng ý chí họ rất khác. Họ không khác biệt người Trung Quốc về văn hoá, thậm chí họ còn… Hoa hơn cả Trung Quốc, vì khi ra đảo, ông Tưởng mang theo hầu hết bảo vật và văn hoá, chờ ngày quay lại đại lục, “văn hoá còn thì nước còn”. Đài Loan là người Hoa nhưng quốc gia họ độc lập, hổng có bà con chi với TQ. Cứ chọc giận chị đại Thái đi rồi thấy cái cảnh! Dân tộc, hiểu đơn giản như một bộ phận người Việt ta, trong đó có con ông cháu cha ăn tết ở Tây phương nhưng bổn phận là sống và làm việc với tư cách công dân sở tại.

Thế nên anh gì mới hậm hực như vậy, nhất là khi vợ còn được rồi! Nhưng mình đọc CV thấy ảnh có giai đoạn làm công chức và làm sếp, lại thấy bảo bị có đơn… nên chắc bị tố cáo tội gì đó mà công chức, cán bộ hay dính?! Nghệ sĩ miền Nam rất khác, giống tư bản giãy chết hơn, nên không mặn mà lắm với mấy cái tem nhãn của nhà nước. Nhưng những ai có biên chế thì vẫn vậy thôi. Nói chung mỗi miền mỗi khác, do não trạng nó khác. Không so sánh được. Làm cán bộ nhà nước thì mong ngóng nhà nước tặng thưởng này kia thôi. Vụ éo le nhất mà cũng có nhiều tranh cãi là giải thưởng Hồ Chí Minh cho nhạc sĩ Phạm Tuyên cơ.