Kẻ yếu, viện cớ trung lập để yên thân, đến mức thấy kẻ mạnh xâm lược không dám lên án, thấy kẻ mạnh cướp bóc không dám hô hoán, thì đến lúc mình rơi vào hoàn cảnh tương tự sẽ không ai cứu giúp... và viết thế này về… “khôn khéo”: Kẻ yếu, sợ kẻ mạnh mà ‘khôn khéo’ im lặng để kẻ mạnh ức hiếp người yếu, thì khi ngồi ghế quan toà sẽ bẻ cong công lý mà xử lợi cho người thân, xử lợi cho người phải chịu ơn, xử lợi cho kẻ có quyền, có tiền. Theo ông Chu: ‘Trung lập’ không có nghĩa là im lặng cho cái ác lộng hành. ‘Khôn khéo’ không có nghĩa là ủng hộ phi nghĩa. ‘Trung lập’ có giới hạn...

Giống như giáo dục, y tế cũng được xem là phúc lợi công cộng song tại Cộng hòa XHCN Việt Nam, hệ thống chính trị, hệ thống công quyền có thể phóng tay, trút ngân sách chi cho đủ thứ “trời ơi, đất hỡi”, kể cả cổng chào, tượng đài nhưng giáo dục và y tế thì bị buộc phải tự cân đối. Nghĩa là dù muốn hay không, viên chức giáo dục, nhân viên y tế vẫn phải bóp nặn đồng bào! Không muốn hay hoàn cảnh không tạo ra cơ hội nắn bóp thì ráng mà… chịu tình cảnh như Bệnh viện Tuệ Tĩnh, BVĐK CĐYT Quảng Nam!

Phản ứng của ông Chính có hai điểm bất thường: Thứ nhất – quá chậm so với những sự kiện mà qui mô, tính chất nhỏ hơn, ít nghiêm trọng hơn nhưng được công chúng quan tâm. Chẳng hạn chỉ vài tiếng sau khi xảy ra vụ hỏa hoạn ở phường 1, quận 11, TP.HCM khiến tám người thiệt mạng, ông Chính đã gửi công điện yêu cầu Bộ Công an điều tra nguyên nhân, xử lý nghiêm các vi phạm,… và đòi UBND TP.HCM khẩn trương thăm hỏi, hỗ trợ gia đình nạn nhân (2)… Tương tự, chỉ vài tiếng sau khi xảy ra vụ tai nan làm tám người chết, bảy người bị thương tại đoạn chạy qua xã Tân Đức...

Kể thêm chức danh của ông Kalashnicov trong Quốc hội Liên bang Nga (Chủ nhiệm Ủy ban các vấn đề về khối cộng đồng các quốc gia độc lập, Liên kết Á Âu và kiều bào) – na ná như Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc của Quốc hội Việt Nam – chẳng khác gì cố tình lập lờ nhằm gây ngộ nhận, rằng giải thưởng mà ông ta vừa trao cho ông Trọng là giải thưởng của chính quyền Liên bang Nga. Đem ĐCS LBN phối trộn với ĐCS LX, rồi lại phối trộn tiếp ĐCS LBN với chính quyền Liên bang Nga rõ ràng là hành vi rất… thiếu lương thiện!

Chẳng lẽ chuyện ai cũng biết, thậm chí chuyện đã kéo dài cả năm và về tính chất, rõ ràng vấn nạn này không đơn thuần chỉ là nhu cầu hồi hương mà đến giờ “ông Thủ tướng” cũng như các ông cỡ “ông Thủ tướng” không hề biết gì để “ước” ông có đọc báo, có biết những công dân Việt Nam ở cả bên trong lẫn bên ngoài Việt Nam nghĩ gì? Nếu bây giờ “ông Thủ tướng” cũng như các ông cỡ “ông Thủ tướng” mới biết thì việc họ đảm nhận vai trò quản trị, điều hành quốc gia có… quá phận không? Bao nhiêu người dám tin “ông Thủ tướng” cũng như các ông cỡ “ông Thủ tướng” biết thì...

Thỉnh thoảng lại có thanh niên thi hành nghĩa vụ quân sự tại Việt Nam chết bất thường và khuấy động dư luận như trường hợp Nguyễn Văn Thiên hay Trần Đức Đô… Lần nào hệ thống chính trị, hệ thống công quyền, hệ thống truyền thông chính thức cũng lên án những cá nhân nêu thắc mắc, góp ý đối với vấn nạn vừa đề cập và lần nào hệ thống tư pháp cũng lùng sục, xử lý một số cá nhân “thông tin sai sự thật” để răn đe công chúng (5)! Giờ, xin tham khảo chuyện ở Mỹ…

Ngoài việc… chứng thực, ông Nguyễn Văn Phú – Chủ tịch xã Tam Vinh – giải thích thêm, đại khái: Theo qui định, mức hỗ trợ đối với thiệt hại hơn 70% về cây công nghiệp, cây ăn trái là… 4 triệu đồng/héc ta. Do diện tích bị thiệt hại của bà Truyện khoảng… 10 mét vuông , nên… hỗ trợ… 2.000 đồng là… đúng qui định. Theo ông Phú: Không chỉ bà Truyện, ở xã Tam Vinh có tới… 31 trường hợp được hỗ trợ dưới… 10.000 đồng (*)!

Trới buộc tư duy phản biện ở mức thấp, trong trường học, thể hiện qua cách giáo viên có thể theo dõi hay can thiệp vào các trao đổi trên mạng của học sinh, nhà trường cũng có thể làm vậy đối với giáo viên. Ở thượng tầng là việc quá nhiều thông tin được đánh dấu mật dù không liên quan tới an ninh quốc gia như nhiều thông tin về những sự việc ai cũng biết đã xảy ra mà không tờ báo chính thống nào đăng tải! Thông tin một chiều, hạn chế thông tin và môi trường thiếu tự do tư tưởng trói buộc tư duy phản biện.

Hóa ra là thế! Nếu những người bị nhiễm COVID-19 không cần mã số bệnh nhân để có xác nhận bị nhiễm COVID-19 và đã hồi phục – giúp họ thuận lợi hơn trong sinh hoạt khi COVID 19 vẫn hoành hành, nếu các viên chức hữu trách không “bình an, vô sự” khi thú nhận, có ngày số ca nhiễm COVID-19 trong tỉnh vượt mức 4.000, nếu số ca F0 không tỉ lệ thuận với khoản… thối lại cho xét nghiệm và điều trị thì chắc chắn Bình Dương nói riêng và nhiều địa phương sẽ không thèm xin… “bổ sung số lượng F0”! Nói cách khác, thảm họa COVID-19 đã phát sinh thêm những… “cơ hội”...

Nếu ông Tô Lâm dại dột để “Thánh rắc muối” biến hệ thống chính trị, hệ thống công quyền Việt Nam thành bung xung cho thiên hạ lên án về đạo đức, tác phong thì công an – ngành do ông lãnh đạo – đã kích động để “rắc” trở thành hành động bày tỏ sự khinh bỉ các hệ thống mà trước nay ngành này vẫn tận tâm, tận lực bảo vệ. Sau vụ dọa dẫm, cưỡng ép “Thánh rắc hành” ở Đà Nẵng nhận lệnh triệu tập, Võ Hồng Ly đưa lên facebook một clip giới thiệu việc… “rắc” đậu phộng kèm thông báo: Nhà hàng giờ không dám… “rắc” gì nữa nên khách phải tự… “rắc” luôn nè… Đà Nẵng...