Con người hay cơ chế

27 Tháng Tám 20241:19 SA(Xem: 153)

Con Người hay Cơ Chế


images (2)



Vũ Hoàng Anh Bốn Phương



Tựa đề bài viết này đã được đăng trên nganlau.com vào tháng 7 năm 2015. Vẫn với tựa đề trên, bài viết này nhìn vấn đề ở góc nhìn của người đấu tranh cho một Việt Nam Nhân Chủ, Tự Do và Phú Cường ở tương lai.

Những người đấu tranh cho một Việt Nam tương lai, hình như chưa bao giờ đặt ra vấn đề này. Chủ đề này rất là quan trọng bởi nếu không nhìn ra được vấn đề thì những người đấu tranh cho một Việt Nam tương lai có thể trở thành một “độc tài” kiểu mới dưới nhãn hiệu dân chủ mà nước Mỹ đã chứng kiến vào cuối năm 2020 với cao điểm của sự kiện 6 tháng 1 năm 2021.

Con Người của lịch sử

Trước hết phải nhìn vấn đề Con Người bởi Con Người đưa ra cơ chế. Mà nếu nhìn Con Người thì phải nhìn vào lịch sử của đất nước từ xa xưa cho đến nay.

Dưới các triều đại của Trần, Lê, Lý; Việt tộc đã có một thời hưng thịnh, an cư lạc nghiệp. Tại sao thế? Tại sao dưới một chế độ phong kiến, Việt tộc có một thời an cư lạc nghiệp nhưng đồng thời cũng dưới chế độ phong kiến đó, Việt tộc bị chiến tranh (Trịnh-Nguyễn phân tranh) và sự tàn bạo của các vua đối với quan thần cũng như dân chúng?

Nhìn lịch sử rõ hơn một tí thì các vua mang lại an cư lạc nghiệp cho người dân là những người có trái tim nhân bản, đặt lợi ích của đất nước, dân tộc, và người dân lên trên hết. Vua tôn trọng dân cho dù trong chiến tranh, vua hỏi ý kiến của dân là nên hòa hay nên đánh qua Hội Nghị Diên Hồng mà vua Trần Thánh Tông là thí dụ điển hình. Ai bảo thời phong kiến không có dân chủ? Phải chăng Việt tộc đã thực thi dân chủ ngay từ thời của vua chúa mà vì ngoại vọng nên chúng ta không nhìn thấy?

Nói thế không có nghĩa là Việt tộc không gặp thời đen tối của chế độ phong kiến. Khi vua ham chơi để quan thần lộng hành thì người dân sẽ chịu nhiều khổ đau. Mà vua ham chơi tức là vua chỉ nghĩ đến cái tôi, cái dục vọng mà không quan tâm đến đất nước, đến đời sống của người dân. Đó là lý do tại sao khi các triều đại đầu tiên, vua-quan đều quan tâm đến an cư lạc nghiệp cho người dân. Nhưng đến cuối các triều đại thì các vua-quan đều bị hủ hóa.

Con Người nếu không đặt chuyện tu dưỡng bản thân là ưu tiên trong cuộc sống thì sớm hay muộn, cá nhân đó sẽ bị tiền, quyền, dâm, danh làm họ hư hỏng. Đó là lý do giải thích tại sao các triều đại của cuối đời Lý, Lê, Trần -- có những vị vua và quan thần tồi bại để tạo ra loạn lạc, tranh giành quyền lực với nhau, làm cuộc sống của dân nhiều khốn khổ.

Con Người, đặc biệt người lãnh đạo, đóng vị trí rất quan trọng trong việc đem lại an cư lạc nghiệp cho tập thể người dân sống trong xã hội. Con Người Nhân Bản sẽ tạo ra những chính sách để phục vụ xã hội trong khi Con Người thiếu Nhân Bản sẽ dùng những chính sách để lừa người dân với mục đích chính là phục vụ quyền lợi bản thân (quyền và tiền).

Cơ Chế

Có người quan niệm rằng sự lạm quyền của người lãnh đạo là do cơ chế. Từ lý do đó, nhiều cơ chế được lập ra trong quá khứ để chuyện lạm quyền, độc tài không xảy ra.

Hãy nhìn về cơ chế, đặc biệt cơ chế tam quyền phân lập của Mỹ được xem là kiểu mẫu của thời đại, một kiểu mẫu mới nhất so với cơ chế của khối Âu Châu.

Trên lý thuyết thì tam quyền phân lập của Mỹ nghe rất hay nhưng sau trên 200 năm thử nghiệm, cơ chế đó đã không kiểm soát được tình trạng đảng tranh, tình trạng không ai kiểm soát được ai bởi tinh thần đảng tranh của Mỹ đang ở tột đỉnh mà không thể nào thay đổi để trở về hiện trạng của thời thành lập nước Mỹ.

Thời thành lập nước Mỹ, những người dựng lên bản hiến pháp là những người có lòng tự trọng, tuy có sự khác biệt về ý thức hệ nhưng sẵn sàng gạt bỏ sự khác biệt để tạo ra một hiến pháp khả thi, áp dụng vào đất nước mới hình thành. Hiến pháp đó tuy có nhiều lổ hổng nhưng được bồi dưỡng bằng những thay đổi để đáp lại nguyện vọng của người dân. Đấy là cái thời tinh thần đảng tranh không cao lắm.

Ở cái thời điểm của thế kỷ 21, tinh thần đảng tranh với khẩu hiệu “còn đảng, còn mình” qua nhản hiệu dân chủ, hai đảng tìm cách chống nhau và dùng tâm lý để cử tri thay phiên nhau chọn hai đảng vào vị trí lãnh đạo từ khi đảng tranh được hình thành trong lịch sử của Mỹ.

Cơ quan tư pháp với tòa án Tối Cao Pháp Viện cũng đã vướng vào đảng tranh, xét xử lại những vụ án trước đó, thay vì tôn trọng án lịnh đã xử thì Tối Cao Pháp Viện phá án lịnh đó với lý do đơn giản là quyền của tiểu bang thay vì là quyền của người phụ nữ mà vụ phá thai là thí dụ điển hình.

Những người trong Tối Cao Pháp Viện không có một tổ chức nào, một cơ quan nào có thể kiểm soát những bản án sai trái của họ. Họ vi phạm đạo đức nhưng không có cơ quan nào kiểm soát ngoại trừ họ tự kiểm soát. Làm sao có công bằng khi tự chính cơ quan, có quyền cao nhất trong tư pháp, lại tự kiểm soát được mình? Mong chờ Quốc Hội đàn hạch (impeachment) các vị thẩm phán ở Tối Cao Pháp Viện hiện giờ là chuyện không tưởng bởi tinh thần đảng tranh.

Khi đắc cử các vị lãnh đạo tuyên thệ bảo vệ hiến pháp; thế nhưng ngày 6 tháng 1 năm 2021, những người bạo loạn tấn công vào Quốc Hội hơn hai tiếng đồng hồ, vị tổng thống tại nhiệm lúc đó, ông Trump, hoàn toàn im lặng không làm gì trước tình trạng tính mạng các dân biểu ở hai viện có thể bị nguy hiểm trước đám bạo loạn. Đây là thái độ ăn không được phá cho hôi với mục đích làm cuộc “đảo chính” dưới danh nghĩa của dân chủ.

Cái gọi là tam quyền phân lập đã được lợi dụng tối đa để phục vụ quyền lợi đảng thay vì quyền lợi của đất nước. Khi Con Người hư hỏng, vì mình, vì đảng mình thì không có một cơ chế nào có thể cản trở những điều mà họ muốn làm để thực hiện tham vọng của chính họ, của đảng họ. Khi hành pháp, lập pháp và tư pháp toa rập để phá hoại đất nước thì người dân hoàn toàn bó tay, không làm được gì. Chưa kể ý thức chính trị của người dân cũng theo tinh thần đảng tranh tạo ra hình ảnh dân chủ Mỹ đang ở thời kỳ đi xuống.

Kết

Lịch sử của loài người chứng minh những thời đại mà cuộc sống Con Người được an cư lạc nghiệp không phải vì cơ chế mà vì những người lãnh đạo có trái tim Nhân Bản, tôn trọng sự thật, có Nhân Cách, Nhân Tri, Nhân Trí, Nhân Chủ. Nói nôm na là những người lãnh đạo có tu dưỡng bản thân để đạt trình độ Nhân ở mức độ giác ngộ và phục vụ quyền lợi của người dân và đất nước.

Tuy nhiên lịch sử loài người cho thấy Con Người sẽ bị hủ hóa cho nên cần phải có một cơ chế để giải quyết chuyện hủ hóa thay vì chấp nhận sự hủ hóa.

Cơ chế do Con Người tạo ra. Cơ chế đó dựa trên nền tảng nào cần phải xét lại bởi cái nền tảng mà thiếu gốc thì cái nền tảng đó giả tạo. Tự Do Dân Chủ chỉ là ngọn. Nhân Bản Cương Thường (những nhu cầu của đời sống người cần có mà không cần biết sống ở đâu, quốc gia nào, dân tộc nào) là cái gốc để cơ chế được hình thành từ đó. Cơ chế được hình thành để bảo đảm cái Nhân Bản Cương Thường. Cơ chế đó phải có nền tảng của Nhân Bản Cương Thường.

Muốn bảo đảm Nhân Bản Cương Thường, cơ chế cần phải có hệ thống tuyển chọn, thanh lọc những người lãnh đạo thiếu Nhân Cách, Nhân Tri, Nhân Trí, Nhân Đạo, Nhân Ái, Nhân Sinh. Lãnh đạo gian dối, xem thường luật pháp thì phải có một cơ chế để trừng phạt những hành động đi ngược lại Nhân Bản Cương Thường. Một cá nhân làm ăn thương mại giỏi không có nghĩa là cá nhân đó có tài để lãnh đạo đất nước bởi lãnh đạo thương mại hoàn toàn khác với lãnh đạo đất nước.

Cơ chế phải được thay đổi theo từng thời gian bởi cuộc sống Con Người thay đổi cho nên cơ chế của 200 năm trước chưa chắc thích hợp với sự thay đổi của Con Người hôm nay. Cơ chế đó phải đáp ứng và bảo đảm Nhân Bản Cương Thường không phải chỉ ở một quốc gia mà ở nhiều quốc gia.

Một người Việt ở thời đại 1940 đã nói đến cơ chế Duy Dân và dưới cơ chế đó, mỗi cá nhân phải tự chính mình làm chủ lấy mình (Nhân Chủ) và tự do phải đặt trên cái nền tảng Nhân Chủ đó.

Gửi ý kiến của bạn
Tắt
Telex
VNI
Tên của bạn
Email của bạn
07 Tháng Chín 2024
Khi nội các Tổng thống Joe Biden đề nghị các biện pháp kiểm soát giá cả từ các hãng xăng dầu, bảo hiểm, dược phẩm hay thực phẩm…, Trump và đồng minh ông ta đồng thanh hô to “cộng sản, cộng sản”. Khi phía Dân chủ muốn đề ra chính sách y tế, giáo dục mang lợi ích toàn dân, cả nhóm lại cùng nhau “cộng sản, cộng sản”. Khi bà Kamala muốn khống chế sự thao túng giá cả hay đề ra các mức đóng góp công bằng hơn với giới chủ nhân giàu có, thủ lợi cá nhân này một khi đắc cử, cả nhóm lại cùng hô hào “cộng sản, cộng sản”. Các dẫn chứng trên chỉ là vài trong những chính sách dân sinh nhắm đến lợi ích người dân, nhưng lại bị chụp mũ cộng sản.
06 Tháng Chín 2024
Nếu ngày hôm đó, thành phần bạo động bắt được Mike Pence, các dân biểu, nghị sĩ đang chứng thực kết quả bầu cử, sát hại họ, chuyện gì xẩy ra với nước Mỹ? Còn nhiểu điều đáng nói nữa nhưng thiết nghĩ, 10 điểm trên đây đã đủ để kết luận Donald Trump chính là sự nhục nhã và nguy hiểm nhất cho nền dân chủ của Mỹ. Những người nhiệt tình ủng hộ ông Trump, bất kể những việc kể trên vẫn tiếp tục bỏ phiếu cho ông và đảng Cộng Hòa là quyền tự do của các bạn nhưng đừng khinh khỉnh phán rằng “Chưa đủ tư cách để khen ông Trump” nói chi chỉ trích, phê phán ông. Điều đó chỉ bộc lộ sự ngu dốt, đần độn, mù quáng của mình.
05 Tháng Chín 2024
Trong lĩnh vực “tự do”, hai quyền “tự do ngôn luận-báo chí” và “tự do lập hội”được dành riêng cho các tổ chức và cơ quan của Chính phủ, Doanh nghiệp do nhà nước kiểm soát. Nhà nước độc quyền thông tin và tuyên truyền. Người dân chỉ có quyền “được thông tin” từ nhà nước mà không có quyền thực hành thông tin theo ý muốn. Đảng chính trị đối lập bị tuyệt đối cấm. Mọi manh nha thành lập đảng đều bị Công an ngăn chặn. Đảng cầm quyền chống phân chia quyền lực. Mọi hành vi bất bình, phản đối đều bị đàn áp thẳng tay. Ngay cả đến quyền “tự do tín ngưỡng, tôn giáo” cũng do nhà nước kiểm soát. Các tổ chức Tôn giáo không do...
04 Tháng Chín 2024
Bằng chứng “độc quyền báo chí”, theo thống kê chính thức của Thông tấn xã Việt Nam (TTXVN), “tính đến năm 2023 cả nước có 6 cơ quan truyền thông đa phương tiện chủ lực, 127 cơ quan báo, 671 cơ quan tạp chí (trong đó có 319 tạp chí khoa học, 72 tạp chí văn học nghệ thuật), 72 cơ quan Đài phát thanh, truyền hình. Nhân sự hoạt động trong lĩnh vực báo chí có khoảng 41.000 người, trong đó khối phát thanh, truyền hình xấp xỉ 16.500 người. Tổng số người được cấp thẻ nhà báo kì hạn 2021-2025 tính đến tháng 12/2023 là 20.508 trường hợp, trong đó 7.587 trường hợp có bằng tốt nghiệp đại học trở lên ngành Báo chí.”
03 Tháng Chín 2024
Sự việc cộng sản nhảy dựng lên với lá cờ vàng ba sọc đỏ, cho thấy về mặt lãnh đạo đất nước, họ chưa xứng tầm. Những chiêu trò xây dựng lực lượng dư luận viên chống phá những người đối lập quan điểm, chống lại sự độc tài của cộng sản, dùng bạo quyền để đàn áp người đấu tranh chỉ thể hiện sự yếu kém về phương diện thu phục lòng người. Đảng cộng sản duy trì độc đảng, đàn áp mọi tiếng nói đối lập chỉ nhằm mục đích duy trì sự cai trị của họ, cộng sản tồn tại chỉ vì lợi ích đảng phái chứ không vì mục đích gì khác. Họ vẫn tiếp tục mị dân bằng những lời lẽ hoa mỹ, nhưng thực tế, những chính sách của họ chỉ nhằm mục đích...
31 Tháng Tám 2024
Trong thời gian chạy đua nước rút này hắn nhận được nhiều tin nhắn, thư từ của Uỷ ban vận động tranh cử đảng Cộng Hoà, nhân danh Trump, gửi đến để mong lá phiếu của từng cử tri như hắn. Đồng thời cũng kêu gọi hắn đóng góp tiền cho quỹ vận động như bốn năm trước hắn đã từng. Thôi đi Trump ơi. Lịch sử bầu cử nước Mỹ từ ba trăm năm nay luôn nghiêm túc, thắm đẫm tinh thần dân chủ, tự do. Mọi cuộc chuyển giao quyền lực từ tổng thống này qua tổng thống khác đều suông sẻ, tuân thủ theo Hiến Pháp. Chỉ đến khi có ông nó mới loạn cào cào lên. Ông vu vạ điều xấu xa cho nước Mỹ, đến nỗi một bà bán vé số ở Việt Nam cũng ngơ ngác...
30 Tháng Tám 2024
Câu: ”ĐCSVN… chịu sự giám sát của Nhân dân, chịu trách nhiệm…” là nói sai sự thực khiến Điều 4 của Hiến pháp vô giá trị. Nhân dân nào dám giám sát Đảng? Giá Đảng là do dân bầu hoặc bổ nhiệm?! Đảng đề ra những chủ trương, chính sách mà Chính phủ, do Quốc hội bổ nhiệm thi hành dưới sự giám sát của Đảng. Nếu có sai lầm thì Đảng nghiêm khắc khiển trách chính phủ. Vì Đảng lãnh đạo tối thượng, tự giám sát sửa sai nên Đảng tuyệt đối đứng ngoài Hiến pháp là hợp lý! Bài viết vô ích, lạc đề. Chuyện Đảng chịu giám sát, chịu trách nhiệm trước dân… chỉ là những sản phẩm tưởng tượng. Bài viết dài 4750 chữ, gấp ba bình thường, ‘cà kê dê ngỗng’, viện dẫn lui tới văn kiện mọi Đại hội Đảng, Bộ Chính trị làm cơ sở lý luận.
27 Tháng Tám 2024
Còn những người đang làm đơm ‘sám hối’ cùng với đảng làm gì mà hèn nhát đến thế?. Nên nhớ rằng mình là ‘Con Người’ đúng nghĩa, mình đang sống trong thế giới tự do mà lại đi sợ hãi những lời đấu tố của bọn ma bùn cộng sản hay sao?!. Những cai sĩ, diễn viên bị bọn an ninh mạng đem ra đấu tối không có gì phải sợ cả, bởi mình chỉ là người làm thuê, người ta muốn mình đến hát trả tiền thì sân khấu là của họ, họ có treo cờ gì cũng là chuyện của họ, làm gì phải đính chính này nọ là mình không có ‘phản động, chống phá…’. Chỉ khi nào cầm cờ Vàng, phát ngôn chống đối đảng thì mối có thể ghép tội được, còn nếu chỉ có hình ảnh cờ Vàng mà chụp mũ có tội thì đó chỉ là tư duy ấu trĩ, tiện nhân.
24 Tháng Tám 2024
Cổ súy và thực hiện tinh thần đoàn kết quốc gia, phía đảng Dân Chủ đã không hoặc rất ít chỉ trích nhắm vào những người Cộng Hòa. Tuy nhiên họ tấn công trực diện vào cựu Tổng Thống Donald Trump, thay cho sự ôn hòa, né tránh trước kia. Không nhắm vào các vấn đề cá nhân mà các diễn giả phía Dân Chủ hầu như đã đồng loạt phô bày trọn vẹn chân dung một Donald Trump qua các dữ liệu và thực tế về các chính sách lẫn tư cách lãnh đạo của ông ta, xem Donald Trump là một cản trở cho tiến trình dân chủ và phát triển của nước Mỹ.
24 Tháng Tám 2024
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Cộng Mao Ning cho biết hôm thứ Năm: “Trung Cộng kiên quyết phản đối bất kỳ quốc gia nào cho phép Đạt Lai Lạt Ma đến thăm dưới bất kỳ lý do gì, và kiên quyết phản đối bất kỳ quan chức chính phủ của bất kỳ quốc gia nào gặp Đức Đạt Lai Lạt Ma, dù ở bất kỳ hình thức nào”. Ý của Trung Cộng là muốn cô lập Đức Đạt lai Lạt ma trên toàn bộ phương diện ngoại giao và chính trị thế giới, kể cả với các quan chức về y tế, mặc dù Đức Đạt lai Lạt ma đã tuyên bố rời khỏi những vai trò lãnh đạo chính trị từ năm 2011. Bắc Kinh lên giọng, coi việc các quan