Hội đồng Tỵ nạn khuyến nghị chính quyền Biden tăng số người tỵ nạn

Người tỵ nạn tại IDC (trại giam của Sở Di trú Thái Lan) năm 2024 (chúng tôi làm mờ ảnh để bảo vệ trẻ em). 

BPSOS




Chỉ còn vài tháng nữa sẽ diễn ra bầu cử tổng thống Hoa Kỳ. Gần đây chúng tôi đã có một bài viết về những bước chuẩn bị cho vận động nhân quyền hậu bầu cử, cho cả hai tình huống—Đảng Cộng hòa thắng hay Đảng Dân chủ tiếp tục nắm quyền.

Ngày 14/8/2024 vừa qua, Hội đồng Tỵ nạn Hoa Kỳ (Refugee Council USA, viết tắt RCUSA) đã đưa ra phát biểu kêu gọi Tổng thống Biden ban hành Quyết định của Tổng thống (Presidential Determination) để nâng đỉnh số nhận tái định cư người tỵ nạn thành 135.000 người cho tài khóa 2025 (bắt đầu ngày 1/10/2024).

RCUSA là một liên minh bao gồm 41 tổ chức phi chính phủ tại Mỹ (trong đó có BPSOS), hoạt động cho quyền lợi người bị cưỡng bức di chuyển chỗ ở (forcibly displaced people). 

Số lượng người bị bứt khỏi quê nhà tiếp tục tăng. RCUSA viết cho Tổng thống Biden “Tính tới tháng 6/2024, Cao ủy Tỵ nạn LHQ cho biết có hơn 117 triệu người bị buộc phải di dời do đàn áp, xung động, bạo lực, vi phạm nhân quyền, và các sự kiện ảnh hưởng nghiêm trọng tới trật tự công cộng.

“Con số này bao gồm 68,3 triệu người lưu vong trong chính nước mình (displaced within their own country), 31,6 triệu người tỵ nạn, 6,9 triệu người xin tỵ nạn, và ít nhất 4,4 triệu người vô quốc tịch.”

Một ví dụ ở Việt Nam cho nhóm đầu tiên là người H’mông ở các tỉnh phía bắc, như Điện Biên, Hà Giang… bị ép bỏ đạo và đuổi khỏi làng, chẳng còn đất sống, phải tới Đắk Lắk hay tới Lâm Đồng, thành lập các Tiểu khu 178, 179, 181… giữa núi rừng.

Giấy tờ bị tước đoạt, hộ khẩu mới không được cấp, nhiều dịch vụ không được dùng, họ cũng đồng thời rơi vào tình trạng “vô quốc tịch” trên chính quê hương mình.

Trong lá thư cho Tổng thống Biden, RCUSA khuyến nghị tăng gấp đôi tài trợ cho chương trình Reception & Placement (viết tắt R&P) cho người tỵ nạn; tăng thêm nhà cửa cho người tỵ nạn ở cấp liên bang, tiểu bang, và địa phương; tăng cường phối hợp liên ngành để hỗ trợ năng lực tái định cư ở Mỹ; cải thiện quá trình tỵ nạn và đổi mới chương trình.

Họ cũng nói “Quyết định của Tổng thống cho năm tới cần gửi ra thông điệp là chương trình tài trợ tư nhân [như Welcome Corps] là cái bổ sung và bù vào (additional and complementary) chương trình Reception & Placement có trước nay.”

Tháng 2/2021, liên minh này đã vận động thành công chương trình Welcome Corps. Vận động Hành Pháp Biden tăng đỉnh số và ngân sách tái định cư tỵ nạn cho tài khoá 2025 là đối sách của liên minh nhằm duy trì chương trình tái định cư tỵ nạn hậu bầu cử vào đầu tháng 11 ở Hoa Kỳ.

Cuối năm 2022, BPSOS đẩy mạnh việc tái định cư gần 1.000 đồng bào đã có quy chế tỵ nạn ở Thái Lan. Đến nay, 215 đồng bào đã được tái định cư và 347 đồng bào được vào dòng chờ tái định cư của Hoa Kỳ, Canada, Úc, và New Zealand. Đồng thời, 68 gia đình tỵ nạn có người bảo trợ theo chương trình Welcome Corps và 28 gia đình theo chương trình bảo lãnh tư nhân của Canada.

Cuối năm 2023, BPSOS lập danh sách vận động tái định cư ưu tiên cho 30 gia đình người Thượng và 11 gia đình người H’mông bị nguy hiểm do Bộ Công an Việt Nam đặt vào tầm ngắm. Một gia đình đã đến một quốc gia châu Âu, một gia đình sắp lên đường đi Úc, hai gia đình đang hoàn tất thủ tục tái định cư Hoa Kỳ và Canada, hai gia đình được bảo lãnh tư nhân Canada, và 14 gia đình được bảo lãnh theo Welcome Corps.

Xem toàn bộ phát biểu của RCUSA ở đây. 

Làm thế nào người Việt ở Mỹ có thể giúp người tỵ nạn?

Người Mỹ gốc Việt có thể:

• Thành lập nhóm 5 người để bảo trợ người tỵ nạn qua chương trình Welcome Corps. Chúng tôi đang chạy nước rút để thêm được người nào hay người nấy, đưa họ vào dòng chờ phòng trường hợp Welcome Corps bị bãi bỏ. Xin liên lạc trong.phan@gmail.com nếu cần giúp đỡ.
• Hỗ trợ cho người tỵ nạn sắp tái định cư khoản tiền phạt cho chính phủ Thái Lan, vì ở quá hạn visa hay nhập cảnh trái phép.
• Vận động cho Tổng thống Biden nâng đỉnh số nhận tái định cư người tỵ nạn thành 135.000 người, để tân Hành pháp có rút xuống cũng không thể rút quá nhanh và quá nhiều.
• Vận động trên mạng xã hội (như Facebook, Instagram, Twitter/X…) với hashtag #RefugeesWelcome. Xem thêm thông tin bằng tiếng Anh ở đây. RCUSA cũng cung cấp thêm đồ họa cho mạng xã hội ở đây. 

Trong 4 tháng còn lại của năm 2024, mục tiêu của BPSOS là thêm 100 đồng bào được tái định cư và thêm 150 đồng bào được vào dòng chờ tái định cư của các quốc gia, ưu tiên những hồ sơ trong danh sách của BPSOS và các hồ sơ bị nguy hiểm hoặc dễ bị tổn thương dù không có trong danh sách của BPSOS.

Chúng tôi sẽ tiếp tục cập nhật thông tin về người tỵ nạn.