ASEAN bất lực trước bản đồ mới của Trung Quốc

09 Tháng Chín 20235:29 CH(Xem: 197)
  • Tác giả :

                     ASEAN bất lực trước bản đồ mới của Trung Quốc

sharethis sharing button
ASEAN bất lực trước bản đồ mới của Trung QuốcLãnh đạo các nước trong khối ASEAN chụp hình chung cùng Thủ tướng Úc Anthony Albanese tại Thượng đỉnh ASEAN -Australia ở Jakarta, Indonesia hôm 7/9/2023 (minh hoạ)
icon-zoom AFP






Viên Tiểu Nhất
      RFA





Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 43 với chủ đề "Một ASEAN tầm vóc: Tâm điểm của tăng trưởng" đã diễn ra tại Jakarta (Indonesia) từ ngày 5-7/9. Hội nghị cấp cao ASEAN năm nay có sự tham dự của lãnh đạo 22 nước, trong đó có các nước ASEAN và các đối tác đối thoại của ASEAN cũng như các phái đoàn của chín tổ chức quốc tế, trong đó có Liên hợp quốc và Ngân hàng thế giới. Trong thời gian này, ASEAN đã tổ chức một loạt hội nghị cấp cao và thông qua một số tuyên bố. Các chuyên gia cho rằng hội nghị này chủ yếu công bố với thế giới bên ngoài năm điểm chính đáng được quan tâm, bao gồm kinh tế, cuộc khủng hoảng Ukraine, cạnh tranh chiến lược Trung-Mỹ, tranh chấp ở Biển Đông và những phản ứng khác nhau của Trung Quốc và Mỹ đối với ASEAN.

Bản đồ gây tranh cãi của Trung Quốc

Vấn đề Biển Đông luôn là một vấn đề nóng bỏng của ASEAN, trong bối cảnh cả ASEAN và Trung Quốc đều tuyên bố là sẽ cố gắng thúc đẩy tiến trình đàm phán Bộ Quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC).

Tuy nhiên, ngày 28/8, Trung Quốc lại cho công bố “Bản đồ tiêu chuẩn Trung Quốc phiên bản năm 2023”, trong đó có “Đường 10 đoạn” được Trung Quốc thể hiện bao trùm 90% khu vực Biển Đông. “Bản đồ tiêu chuẩn năm 2023” của Trung Quốc cũng bao gồm nhiều vùng lãnh thổ mà Trung Quốc đang tranh giành với các nước láng giềng như khu vực Arunachal Pradesh, khu vực Aksai Chin (tranh chấp với Ấn Độ), Senkaku (tranh chấp với Nhật Bản), đảo Bolshoy Ussuriysky (đã phân định với Nga), Đài Loan. Ngoài ra, bản đồ này cũng  bao gồm các khu vực biển trong vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) của Malaysia gần Sabah và Sarawak, Brunei, Philippines, Indonesia và Việt Nam.

Ấn Độ là quốc gia đầu tiên phản đối mạnh mẽ” khi Trung Quốc công bố bản đồ mới. Theo sau là Malaysia, Philippines, Việt Nam và Brunei, cũng như Indonesia, quốc gia lo ngại về khu vực gần quần đảo Natuna chồng lấn các yêu sách của Trung Quốc. Nepal cũng chỉ trích tấm bản đồ của Trung Quốc, cho rằng ấn phẩm này đã đánh dấu ba khu vực mà nước này có chủ quyền là lãnh thổ của Ấn Độ. Nhật Bản là quốc gia châu Á mới nhất phản đối tấm bản đồ này của Trung Quốc.

Vì sao Trung Quốc công bố bản đồ lúc này?

Tác giả Collins Chong Yew Keat, trong một bài viết mới đây lý giải (1):

Thứ nhất, khung thời gian để Tập Cận Bình thực hiện tham vọng Giấc mộng Trung Hoa” nhằm thống nhất Đài Loan đang dần thu hẹp, trong bối cảnh phương Tây tăng cường sức ép để kìm chế Trung Quốc và áp đặt các lệnh cấm vận công nghệ. Điều này càng trở nên cấp bách hơn sau khi suy thoái kinh tế và khủng hoảng tại Trung Quốc đe dọa làm chệch hướng những nỗ lực trong tương lai của nước này nhằm đạt được khả năng dùng kinh tế để hỗ trợ cho cuộc xung đột có thể sẽ kéo dài với phương Tây về vấn đề Đài Loan. Khung thời gian này càng bị rút ngắn hơn trước viễn cảnh Trump có khả năng quay trở lại nắm quyền vào năm 2024 và sẽ siết chặt hơn nữa các lựa chọn cũng như khả năng của Bắc Kinh trong việc thách thức Mỹ, đặc biệt là trong lĩnh vực kinh tế và quân sự.  

Thứ hai, năng lực phản kháng ngày càng tăng của Mỹ để ngăn chặn các động thái của Bắc Kinh đã thách thức các năng lực ngắn hạn của Bắc Kinh. Washington hiện đang nỗ lực hợp tác về quốc phòng và an ninh với Manila, Seoul, Tokyo, Hà Nội, New Delhi, Canberra và các quốc gia khác trong khu vực – bao gồm cả các quốc đảo Thái Bình Dương, từ đó cản trở hơn nữa việc Bắc Kinh mở rộng sức mạnh và ảnh hưởng.   

Thứ ba, sự suy giảm về hiệu quả răn đe và ảnh hưởng của Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) cũng như các cơ chế ngăn ngừa xung đột của tổ chức này trong việc thể hiện sự phản đối thực sự và đáng tin cậy đối với các bước tiến của Bắc Kinh sẽ tạo ra một hướng đi rõ ràng hơn để Trung Quốc tái khẳng định nỗ lực của nước này và củng cố hơn nữa cách tiếp cận chia để trị.

Thứ tư, Chủ tịch Tập Cận Bình muốn tăng cường tính chính danh và năng lực của ông trong việc củng cố ảnh hưởng và quyền lực trong nước, trong bối cảnh xuất hiện nhiều thách thức nội bộ mới và khủng hoảng kinh tế xảy ra. Điều này vô vùng quan trọng đối với việc đặt nền tảng cho chủ nghĩa dân tộc lớn hơn cũng như củng cố ý thức của người dân về mục đích và niềm tự hào dân tộc, trong việc giải quyết các thách thức mang tính hệ thống hiện nay như khủng hoảng nhân khẩu học, suy thoái kinh tế, khủng hoảng nợ và bất động sản, cũng như tỷ lệ thất nghiệp kỷ lục trong giới trẻ.

ASEAN im lặng

Mặc dù có năm quốc gia ASEAN đã chính thức lên tiếng phản đối bản đồ này của Trung Quốc, thế nhưng, tại Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 43, ngoại trừ tuyên bố của Chủ tịch do Indonesia đưa ra, không có tuyên bố chung nào khác giữa ASEAN và các đối tác đề cập đến Biển Đông. Dường như để tránh phát sinh vòng đối đầu mới với Trung Quốc, các quốc gia Đông Nam Á không những không đề cập đến tình hình Biển Đông và bản đồ mới của Trung Quốc tại Hội nghị cấp cao ASEAN, mà phần liên quan đến Biển Đông và Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương của tuyên bố của Chủ tịch ASEAN (Indonesia) sau hội nghị cũng không đề cập đến Trung Quốc.

Tuyên bố của Chủ tịch ASEAN sau hội nghị chỉ đề cập: Chúng tôi tái khẳng định cần phải tăng cường lòng tin và sự tin cậy lẫn nhau, đồng thời phải kiềm chế mọi hành động làm phức tạp hóa tranh chấp hoặc leo thang tình hình” (2). Tuyên bố cũng nhấn mạnh, các nước đồng ý căn cứ vào luật pháp quốc tế, bao gồm Công ước Liên hợp quốc về Luật biển” năm 1982 (UNCLOS) để duy trì và thúc đầy hòa bình, an ninh, ổn định ở Biển Đông, đồng thời đảm bảo tự do hàng hải và hàng không ở Biển Đông.

Tuyên bố này cũng kêu gọi thực hiện có trách nhiệm tất cả các điều khoản trong Tuyên bố ASEAN-Trung Quốc năm 2002 về Quy tắc ứng xử ở Biển Đông, cũng như sớm thông qua Bộ Quy tắc ứng xử hiệu quả và thực chất dành cho các bên.

Những hy vọng ảm đạm

Một số nhà phân tích cho rằng, điều này chứng tỏ ASEAN chưa giải quyết ổn thỏa vấn đề. Theo nhà nghiên cứu về Đông Nam Á tại Đại học Quốc gia Australia, Hunter Marston, các cuộc khủng hoảng khác nhau có mối liên hệ với nhau và ASEAN đang bị chia rẽ hơn bao giờ hết. Ông nêu rõ: Việc Trung Quốc quấy rối các quốc gia có yêu sách ở Biển Đông đang tạo ra một rạn nứt khác giữa các quốc gia biển và lục địa. Ở một mức độ nào đó, sự phân chia này phản ánh sự phân chia giữa các quốc gia thành viên dân chủ hơn và các quốc gia thành viên độc tài hơn. Thế giới đang nhìn vào ASEAN để xem liệu khối này có thể làm được gì hơn là chỉ đưa ra những thông cáo rỗng tuếch hay vượt lên trên những lời cáo buộc rằng tổ chức này chỉ đơn giản là một nơi nói suông và không có gì hơn thế” (3).

Trong khi chỉ vài tháng nữa là kết thúc vai trò Chủ tịch ASEAN của Indonesia, rất ít nhà phân tích nhận thấy có nhiều cơ hội ASEAN đạt được bước đột phá dưới sự chỉ đạo của Lào, nước sẽ giữ vai trò này năm 2024. Một nhà ngoại giao giấu tên có liên quan đến khu vực nói: Có một câu hỏi thực sự là liệu Lào có đủ khả năng hoặc quyền tự chủ (từ Trung Quốc) để giúp ASEAN tiến lên trong các vấn đề quan trọng hay không. Trên thực tế, chúng ta có thể thấy một ASEAN bị tê liệt dưới sự lãnh đạo của Viêng Chăn” (4).

__________

Tham khảo:

1. https://www.eurasiareview.com/03092023-beijings-dangerous-flirtation-with-hard-power-intimidation-analysis/

2. https://asean.org/wp-content/uploads/2023/09/CHAIRMAN-STATEMENT-OF-THE-43RD-ASEAN-SUMMIT-FIN-2.pdf

3. https://www.aljazeera.com/news/2023/9/4/severe-stress-myanmar-south-china-sea-push-asean-to-breaking-point

4. https://www.aljazeera.com/news/2023/9/4/severe-stress-myanmar-south-china-sea-push-asean-to-breaking-point

* Bài viết không thể hiện quan điểm của Đài Á Châu Tự Do

Gửi ý kiến của bạn
Tắt
Telex
VNI
Tên của bạn
Email của bạn
24 Tháng Chín 2023
VinFast mua bình điện của Tàu. Vì vậy về chất lượng thì tiền nào của nấy. Xe nhỏ thì cháy nhỏ, xe lớn thì cháy lớn. Để trong nhà hay dưới gara xe thì như bom nổ chậm, trời nóng cũng dễ nổ cháy lắm. Hà Nội hay Sài Gòn những khu chung cư tập trung đông, xe hai bánh chạy điện hay xe xăng dùng bình điện VinFast đều có khả năng tự phát nổ rồi cháy nhất là lúc charge bình hay nhiệt độ trong nhà lên cao. Hình dưới cho thấy xe hai bánh ở Trung Quốc đang đậu cũng tự cháy. Cứ tưởng tượng nó đang ở gara xe lúc cả nhà đang ngủ thì hậu quả ra sao? Tại sao bình điện rẻ tiền thì hay cháy tôi đã giải thích trong mấy bài viết trước rồi.
24 Tháng Chín 2023
Phiên tòa “thành công rực rỡ” khi tái diễn màn chửi mắng, đá xéo, đá đểu công khai giữa các phe. Sau 18 tháng nghỉ mát, người đẹp Phương Hằng ra tòa với vóc dáng phổng phao, thậm chí còn đẫy đà hơn lúc trước, dung mạo được make up chỉnh chu, thần thái tươi tỉnh không hề hom hem mệt mỏi như các bị cáo tội 331 khác. Ngay như cựu nhà báo Hàn Ni, dù bị bắt sau Phương Hằng nhiều tháng, số ngày tạm giam ngắn hơn nhưng dáng người gầy đi, vẻ mặt hốc hác thấy rõ. Chứng tỏ, hoặc Phương Hằng có chế độ cơm tù đặc biệt, hoặc người đẹp này hạp khẩu với cơm tù.
21 Tháng Chín 2023
Câu hỏi chúng ta phải nêu ra là: Trong trật tự chính trị lưỡng cực giữa Dân Chủ và Tính Thiện bên này và Độc Tài và Tính Ác bên kia thì CSVN đứng về bên nào? Câu trả lời đơn giản và toàn thể nhân loại đều chứng kiến rõ: Đó là đảng CSVN tự trong bản chất là thuần độc tài và gian ác. Chính vì thế, tại Liên Hiệp Quốc, trong khi toàn thể nhân loại văn minh đứng về phe Ukraine (trên đà dân chủ hóa đất nước) thì lập tức sau ngày LB Nga xâm lăng (22 tháng 4 năm 2022), CSVN hoặc bỏ phiếu chống lại các nghị quyết lên án LB Nga hoặc bỏ phiếu trung lập nhưng có lợi cho LB Nga, rập khuôn CSTQ.
21 Tháng Chín 2023
Vào cái chính phủ độc tài đảng trị chứ ai, bọn họ cho rằng mình có quyền cho nên áp thuế để ăn chặn trên đầu người dân một cách trắng trợn, ai mà chỉ trích thì đảng sẽ ngụy biện là mình đã có ký kết những hiệp định kinh tế, theo đó giá xe sẽ giảm dần từ cột mốc XYZ xa lắc nào đó. Thế thì đợi đến lúc đó đi rồi hãy tính nhé đảng, có đâu mà cứ giở trò lưu manh chỉ cốt đem lại lợi ích cho mình, còn đối tác thì mặc xác nó. Như thế mà lại đòi công nhận mình có nền KTTT thì nếu không phải lưu manh thì cũng là một lũ bợm bãi.
18 Tháng Chín 2023
Sĩ diện hão không còn là thói cá nhân nữa mà nay được nâng lên tầm Quốc gia rồi. Cho nên mới đua nhau lập kỷ lục Guiness với những cái Bánh chưng, bánh dày, bánh tét, tô hủ tiếu, ly cà phê… to nhất thế giới; cái mõ, đôi guốc, chiếc võng, ngôi chùa, pho tượng… lớn nhất châu Á; nhiều cuộc thi hoa hậu nhất, chiếc áo dài có đuôi dài 200m … nhất Đông Nam Á … Cứ đà này, nay mai sẽ còn đấu giá Số nhà đẹp, Sim điện thoại đẹp, Số căn cước công dân đẹp, tên trường đẹp, tên phố đẹp … Tức là nâng thói mê tín, sĩ diện hão lên tầm đặc trưng Văn hoá Quốc gia Việt Nam. Nghĩ một tí, hóa ra cái chuyện mua danh, sĩ diện hão ngày nay cũng chỉ là...
17 Tháng Chín 2023
Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Bùi Quang Vinh khi nói về thể chế kinh tế của Việt nam hiện nay thì nền kinh tế thị trường định hướng XHCN đã khẳng định rằng “Chúng ta cứ nghiên cứu mô hình đó, mà mãi có tìm ra đâu. Làm gì có cái thứ đó mà đi tìm”. Chính vì sự sai lầm như thế nên nền kinh tế Việt nam dường như bị trói buộc và không thể cất cánh, nói như chuyên gia kinh tế Võ Đại Lược thì: “Chúng ta là nền kinh tế thị trường duy nhất trên thế giới lấy kinh tế nhà nước làm chủ đạo, làm kinh tế thị trường bị biến dạng, gia tăng vai trò can thiệp hành chính của Nhà nước”. Nói một ví dụ về lĩnh vực kinh tế để thấy thực trạng của đất nước...
14 Tháng Chín 2023
Tuy nhiên có một điều mà Biden và chính phủ của ông ta vẫn ngây thơ một cách khó hiểu khi không muốn hiểu rằng sự chi phối của TQ từ thượng tầng chính trị VN là điều đã diễn ra từ khi hcm qua cầu viện TQ năm xưa, các chính khách VN ngày nay đa phần đều được đặt vào vị trí khi có sự đồng ý của TQ qua hình ảnh các tên quan chức đi chầu triều kiến trước khi nhậm chức. Biden quên rằng chính nguyễn phú trọng là tên Lê Chiêu Thống năm xưa, ông ta cũng giả vờ không biết rằng phạm minh chính được TQ đặt lên ghể thủ tướng khi rốt ráo đẩy mạnh và bàn giao Đặc Khu Vân Đồn – Hạ Long cho TQ khi còn làm Bí Thư Tỉnh Ủy Quảng Ninh.
14 Tháng Chín 2023
Chính vì hỏa hoạn xẩy ra ngay tại thủ đô Hà Nội, hai ngày sau chuyến viếng thăm của Tổng Thống Mỹ – Joe Biden khiến cho lãnh đạo chế độ CSVN... mất sướng, đồng thời làm cho khuôn mặt của thủ đô vốn đã thiếu mỹ quan - vì những công trình xây dựng bừa bãi, lộn xộn với những cao ốc không theo quy hoạch phát triển đô thị đúng đắn - càng thêm nhếch nhác. Lãnh đạo chế độ, từ Thủ Tướng Phạm Minh Chính, Phó chủ tịch quốc hội Trần Quang Phương đến Thứ trưởng bộ Công an Nguyễn Văn Long...dù rất bận bịu trăm công ngàn việc cũng (đích thân) đến hiện trường quan sát, nghe báo cáo... các cái từ cơ quan “chức năng”...
11 Tháng Chín 2023
Ngoài lề một chút. Có thể (lo sợ) rằng hình ảnh người dân vui mừng nồng nhiệt, hồ hởi, phấn khởi khi ông Joe Biden sang thăm VN sẽ ào ra đường vẫy tay, phất cờ, hoan hô... như lần đón tiếp cựu Tổng Thống Barack Obama năm 2016 thì ê mặt đảng và nhà nước CSVN quá nên phường Vĩnh Phúc, quận Ba Đình, Hà Nội đã phải ra văn thư cảnh cáo, dọa dẫm, yêu cầu người dân vì lý do an ninh phải dừng mọi sinh hoạt, đóng kín cửa, kể cả cửa sổ trong hai ngày 10/11.09.2023 để khỏi bị bắn sẻ bởi mật vụ Mỹ khi đoàn xe (Motorcade) của Tổng Thống Joe Biden đi qua. (1) Trở lại vấn đề. Trở thành Đối Tác Chiến Lược Toàn Diện của Mỹ, đảng...
10 Tháng Chín 2023
... địa tầng ở đây giàu quặng limenite (ốc xít sắt và titan – cát đen). Một số quặng khác giàu tính phóng xạ (radioactivité) cũng được khám phá. Đặc biệt khu vực hồ Ka Pét. Quặng bắt đầu từ 25 mét, bề dày lên đến độ sâu trên 100 mét. Tức là khi đào đất làm hồ chứa nước, thì nước ở hồ này sẽ thấm vào địa tầng chứa các quặng (hàm lượng phóng xạ cao). Sử dụng nước hồ Ka Pét có nghĩa là uống thuốc độc. Một phần lớn dân cư Phan thiết sẽ bị ung thư sau vài năm. Nông sản ở đây (khi bị nhiễm phóng xạ do tiêu tưới) cũng sẽ không sản xuất được đi đâu hết cả.