Nhìn Lại Vấn Đề Liên Minh

Nhìn Lại Vấn Đề Liên Minh

Vũ Hoàng Anh Bốn Phương




Bài viết này xin được góp thêm ý kiến trong bài viết của luật sư Đào Tăng Dực nói về vấn đề liên minh. Bài viết đã được đăng vào năm 2019 và nay lại được lưu tải trên mạng trong năm 2023.

Câu chuyện liên minh cũng như những hình thức liên minh mà LS Đào Tăng Dực đề nghị thực ra cũng đã hình thành trong quá khứ. Tuy nhiên khi nói đến một liên minh ở tương lai thì có lẽ cái quan trọng nhất cần phải tìm hiểu là tại sao liên minh ở quá khứ lại tan hàng hoặc chỉ có hình thức mà nội dung hoàn toàn không có. Chỉ khi nào tìm hiểu được nguyên do sự thất bại của các liên minh trong quá khứ thì chúng ta mới có thể có một mô hình liên minh hữu hiệu ở tương lai.

Liên minh mục đích chính là tạo ra sức mạnh, giảm nhân lực và tài lực cho các chương trình hành động, đạt hiệu quả đấu tranh cao hơn nếu các tổ chức không liên minh. Đây là điều các tổ chức đấu tranh người Việt đều nhìn thấy. Tuy nhiên nhận diện ra được nhu cầu và có thực hiện được hay không lại là một vấn đề khác.

Tiến trình liên minh là bước khởi đầu rất quan trọng. Nếu chỉ vì mục đích và lợi ích của liên minh như đã nói bên trên mà không thực hiện tiến trình liên minh thì sự liên minh đôi khi chỉ là hình thức hoặc sẽ tan rã ở tương lai bởi khi đồng ý ngồi lại, đánh trống thổi kèn cho mọi người biết là các tổ chức sẽ liên minh. Khi đụng vào thực tế liên minh sẽ làm gì, làm ra sao thì chính sự bàn thảo này sẽ dẫn đến liên minh tan rã bởi đã không bàn thảo vấn đề này trước khi thực hiện liên minh.

Tiến trình liên minh là bước thảo luận sâu rộng về nhiều lãnh vực. “Tổ chức” mới liên minh sẽ hoạt động trên hình thức nào? Các khác biệt truyền thống sinh hoạt giữa các tổ chức đảng phải giải quyết ra sao? Trọng tâm trong nước hay ngoài nước của các đảng giải quyết ra sao? Cho dù các đảng có cùng một trọng tâm (trong hay ngoài nước) thì các ưu tiên hoạt động cho trọng tâm sẽ khác biệt nhau và được giải quyết ra sao?

Sự thành thực của các tổ chức, cá nhân liên minh ra sao hay chỉ lợi dụng liên minh để tìm người hoặc dùng sức mạnh của tổ chức mình nhằm lấn áp tổ chức yếu hơn? Sự tôn trọng và nhìn nhận điểm mạnh, điểm yếu lẫn nhau hầu phối hợp hữu lý để tạo ra sức mạnh có được thảo luận rõ ràng hay không? Liên minh dựa trên nền tảng (tư tưởng nếu có) nào để sự liên minh trở thành đồng nhất chứ không phải trống đánh xuôi kèn thổi ngược? Nếu có nền tảng thì nền tảng đó có được thảo luận sâu sắc hay không?

Chương trình hoạt động của liên minh trong 2, 5 hay 10 năm ra sao? Vấn đề huấn luyện và đào tạo nhân sự (cán bộ) trong liên minh ra sao hay chỉ liên minh qua công tác mà không cần quan tâm đến việc huấn luyện và đào tạo nhân sự? Nhân cách, nhân phẩm, nhân tính, nhân bản có thảo luận trong tiến trình liên minh hay không? Chủ trương bạo động, bất bạo động, bán bạo động được thảo luận để đi đến sự đồng nhất ở tương lai?

Một nước Việt tương lai có được thảo luận và nếu có thảo luận thì có đi đến sự đồng thuận hay không? Thế nào gọi là dân chủ và dân chủ phải đặt trên nền tảng nào? Chỉ một chủ đề dân chủ thôi, giữa người Việt với nhau, đã có sự khác biệt để nhận định về dân chủ; chưa kể sự nhận định về dân chủ của người Việt không dựa vào lý luận và từ đó dân chủ phải đặt trên nền tảng nào chưa hề có sự thảo luận sâu sắc.

Bài học lịch sử rất là quan trọng cho kế hoạch liên minh của tương lai thì bài học lịch sử của sự thất bại ở những liên minh trong quá khứ có được thảo luận để rút ra bài học hầu không lập lại ở liên minh tương lai? Sự thất bại đó phải chăng vì vị kỷ và nếu là vì vị kỷ thì phương pháp nào để vượt lên tinh thần vị kỷ đó? Vị kỷ được hiểu ở cá nhân lẫn ở vị trí của đảng. Các đảng kỳ cựu phải chăng cần xét lại sức mạnh thực của chính mình hiện tại thay vì bám víu quá khứ để tự phong cho mình cái sức mạnh mà hiện giờ hoàn toàn không có?

Muốn có liên minh thì cần phải có sự vận động. Trong tiến trình vận động đó phải được thảo luận với những vấn đề đã đặt ra bên trên. Sự vận động, cho dù có cố gắng, chưa chắc sẽ đạt được kết quả liên minh bởi nhiều lý do (thời-thế-cơ). Cần phải hiểu không thể nào liên minh (phối hợp) được với Nước và Lửa cho nên trong lãnh vực liên minh các chính đảng, mục đích chính là nhỏ nhưng bền chứ không phải gom hết tất cả chính đảng để rồi tan rã ở tương lai. Cho nên khởi đầu sự liên minh ở những đảng phái có cùng tần số, đưa ra phương pháp làm việc (sau khi đã rút ra bài học thất bại ở quá khứ của các liên minh trước đó) trong liên minh như là một thử nghiệm để tạo sự liên minh lớn mạnh ở tương lai. Không cần phải phô trương và chỉ phô trương khi kết quả liên minh thực sự đạt hiệu quả để tạo sự liên minh lớn rộng ra.

Vũ Hoàng Anh Bốn Phương