Cà Phê và Chính Trị

                                         Cà Phê và Chính Trị

                                                            Nguồn hình Internet

Trần Công Lân

Kể từ khi Trump xuất hiện trong sinh hoạt chính trị (2016-2020) thì trong các quán cà phê VN bắt đầu bàn chuyện chính trị. Trước đó thì cũng có nhưng ít thôi, đa số thiên hạ bàn chuyện về VN du lịch nhiều hơn thời cuộc nước Mỹ nhưng tại sao phe ta lại nổi máu "chính trị" dưới thời Trump?
Đối với những ai quan tâm đến chính trị Mỹ hay chính trị VN đều biết chuyện bàn nơi quán cà phê chỉ là qua đường nhưng đó là nơi giới bình dân giải tỏa những ấm ức cuộc đời. Ai cũng hiểu để giải quyết các vấn đề chính trị là phải thảo luận nghiêm chỉnh nhưng ai có đủ điều kiện để thảo luận trong môi trường nào? Rồi kết quả sẽ đạt được là gì? Có ích lợi ra sao?

Nếu các nhà trí thức có thời giờ và điều kiện vật chất để ngồi thảo luận mà không thực hiện thì ai sẽ làm? Nếu có mà không đi đến kết quả gì thì giới lao động có thể đóng góp gì hơn chăng?

Để thống nhất (hay kết hợp) các ý kiến về sinh hoạt chính trị Mỹ mà đa số chúng ta là công dân Mỹ thì sự đồng thuận (hay phân biệt) giữa các bậc trí thức phải có rồi mới đến giới bình dân lao động. Nếu các ngài trí thức còn cãi nhau như mổ bò, chợ cá vì chẳng có hệ thống, nguyên tắc, nguồn gốc... thì làm sao thuyết phục quần chúng? Tuy chính trị Mỹ chỉ có Cộng Hòa và Dân Chủ, nhưng sự chọn lựa phải có nguyên do, có lý lẽ chứ không thể vì tình cảm hay ấm ớ thì đó là phá hoại dân chủ.

Xem ra sau hơn 45 năm sống trên đất tự do, dân chủ thì người Mỹ gốc Việt cũng chẳng học hỏi gì nhiều tuy rằng có người hãnh diện khi thấy cờ vàng bay phất phơ trong ngày 6 tháng giêng 2021 khi Quốc Hội Mỹ bi tấn công bởi những người ủng hộ Trump.

Chúng ta hãy tìm hiểu lý do vì sao.

1. Các tổ chức chính trị VN tại Mỹ

Các đảng ABC từ thời VNCH vẫn tiếp tục hoạt động tại hải ngoại. Họ xuất hiện với cộng đồng Việt Nam (CĐVN) trong các sinh hoạt 30/4, kỷ niệm XYZ hay ra tuyên ngôn mỗi khi có biến cố trong nước nhưng họ hoàn toàn không có quan tâm đến CĐVN sẽ đi về đâu? Mạnh yếu ra sao vì mục tiêu của họ là trong nước VN, là khối dân tộc VN mà họ muốn kêu gọi chống CSVN. Mọi liên lạc hay kế hoạch hành động đều là bí mật. Và sau hơn 45 năm vẫn còn bí mật.

Những hy vọng về biến cố Bauxite, Formosa, Thái Bình, sự đàn áp Phật Giáo, Tin Lành, Công Giáo... cũng như biểu tình toàn quốc của công đoàn v..v... đã nổi lên và chìm xuống theo thời gian. Cũng như các cuộc đấu tranh nhân quyền xảy ra, bị đàn áp rồi quốc tế can thiệp và nhân vật đấu tranh sau một thời gian tù đày đã được đẩy ra nước ngoài. Cuộc đấu tranh nhân quyền chấm dứt.

Tương tự là các tù nhân lương tâm hay các nhân vật hải ngoại về VN với âm mưu 007 cũng chỉ là hâm nóng thời sự VN. Xem ra thay đổi chế độ cộng sản Việt Nam (CSVN) rất khó.

Chính vì thế khi Trump hăm dọa trừng phạt Trung Cộng qua mậu dịch trùng hợp với tình hình VN đang có dư luận "thoát Trung" nên phe ta thấy trúng thời cơ kéo nhau về D.C tấn công Quốc Hội để lật đổ Biden và giành ngôi tổng thống cho Trump. Hình như ước mơ chống Tàu (thoát Trung) đã khiến họ quên các nguyên tắc sinh hoạt dân chủ tại Mỹ.

Nếu chỉ là một số dân kẻ chợ hay vài hội đoàn của CĐVN thì còn hiểu được nhưng khi được thực hiện bởi một tổ chức chính trị có tiếng trong CĐVN thì người ta tự hỏi giới lãnh đạo của tổ chức Việt mới này đã có suy nghĩ và kế hoạch gì để xúi dân Mỹ gốc Việt làm chuyện đó? Phải chăng nếu đem Trump trở lại Tòa Bạch Ốc thì Trump sẽ phê chuẩn ước vọng đánh Tàu cứu Việt của đảng ta?

Và như vậy là cách mạng thành công không tốn tiền.

2. Các nhà hoạt động (activist)

Trong CĐVN có rất nhiều các nhà hoạt động đa năng, đa diện. Họ tham dự đủ mọi sinh hoạt, mọi lãnh vực, đề tài, khuynh hướng. Nhưng sau bao nhiêu năm họ vẫn không ổn định được một lãnh vực chỉ vì không bao giờ họ chịu ngồi xuống thảo luận, xây dựng, củng cố một lãnh vực, đơn vị, tổ chức cho vững vàng. Khi không có một viên gạch thành hình thì sẽ không bao giờ xây được một bức tường chứ đừng nói một ngôi nhà VN. Không tổ chức, không huấn luyện thì sau hơn 45 năm sẽ không có người tiếp nối. Và đó là tình trạng của các hội đoàn trong CĐVN hiện nay.

CSVN dư biết cách đối trị các nhà tranh đấu đơn độc: đẩy họ ra khỏi quần chúng như cá ra khỏi nước, vô dụng. Nếu CSVN thấy bạn thực sự nguy hiểm cho chế độ đảng trị của chúng thì bạn khó mà có cơ hội "trao đổi tù binh". Chúng ta đã chứng kiến bao nhiêu nhân vật đấu tranh bị đẩy ra (hay trả về) hải ngoại sẽ còn làm được gì?

CSVN biết nhà tù là cơ hội luyện tập, học hỏi. Vậy bao nhiêu người chống chế độ CSVN đã bị tù, và họ đi về đâu?

Người ta thường nói "thất bại là mẹ thành công". Vậy sau khi thất bại thì chúng ta làm gì? Nếu nói là tại VN không có phương tiện, điều kiện liên lạc nên mạnh ai nấy làm và bị bắt từng người. Vậy ở hải ngoại, tại sao những người đấu tranh không tìm đến nhau? Vì không tin nhau hay vì nghĩ rằng sinh hoạt nhóm nhỏ thì kín đáo ít bị CSVN để ý (và sẽ thành công?).

3. Phương tiện

Với các phương tiện kỹ thuật chúng ta có tại hải ngoại đã giúp ích gì cho cuộc đấu tranh cho VN? Trên mạng Internet có rất nhiều những trang mạng cá nhân hay tập thể hướng về cuộc đấu tranh nhưng nếu chỉ là phê bình, chỉ trích những sai lầm, xấu xa của CSVN thì ai sẽ đọc? Người dân trong nước thì biết (hay không quan tâm) nhưng rồi sẽ làm gì? Nổi dậy chống đối thì ai lãnh đạo? Còn lên Facebook để "hoạt động ảo" thì phải xét lại hoạt động trong đời sống thực đã không ra gì thì đi vào thế giới ảo sẽ ra sao? Cổ nhân dạy "thiên thời, địa lợi, nhân hòa" nhưng không nói nên làm thế nào khi có 1 trong 3 điều kiện đó? Bạn đang ở xứ tự do (địa lợi), có thời gian và phương tiện mưu đồ đại sự thì bạn sẽ làm gì? Để đạt "thiên thời" dẫn tới "nhân hòa" hay ngược lại?

4. Kinh nghiệm

Suốt thời thanh niên theo đuổi các buổi họp của các nhà lãnh đạo tổ chức đấu tranh chỉ thấy tốn rượu, trà. Đi theo kẻ dưới thì chỉ thấy cà phê, thuốc lá, đánh bài nhiều hơn là học nhóm. Sau bao nhiêu năm hải ngoại thì thành tích cao nhất là "hiến pháp". Đã có năm bảy tổ chức thực hiện hiến pháp cho VN tương lai. Người xưa có nói trăm năm trồng người. Giáo dục là khởi điểm và chung điểm của chính trị. Giáo dục cái gì để có con người Nhân Bản? Chúng ta đấu tranh để xây dựng dân chủ dựa trên Nhân Bản hay Tư Bản? Tự do để mưu cầu hạnh phúc hay để chạy theo kinh tế thị trường?

Sống trên đất Mỹ là tự do lựa chọn, chọn sai thì ráng chịu hậu quả xấu. Sự kiện cờ vàng xuất hiện ngày 6-1-2021 cho thấy sự thất bại của người Việt tự do sau 40 năm thất bại của "đại hội chính nghĩa" 1983.

5. Sự thực

Đã có những người Việt đi Mỹ sau 2000s và chê đời sống Mỹ để trở về VN. Nhưng cũng có những người Việt làm ăn "thành công" ở VN và sang Mỹ mở rộng thương mại. Họ thuộc loại người nào trong tầm nhìn của các tổ chức chính trị? Trung Cộng sẽ "thanh toán" VN khi nào? Bằng cách gì? VN có muốn thoát Trung hay chỉ đóng kịch "trung lập"? Mỹ có kế hoạch gì cho Đông Nam Á với Phi, Nhật, Thái, Miên....

Các tổ chức chính trị VN không muốn nhìn xa vì không đeo kiếng. Họ chỉ muốn nhìn gần để thấy hiến pháp và ngày toàn dân xuống đường XYZ. Họ biết đó là giấc mơ nhưng vẫn cố gắng biến thành sự thật. Nhưng giữa bàn cờ chính trị Mỹ và bàn cờ chính trị Việt (CĐVN) thì họ chọn con đường nào? Sau gần 50 năm có gì thay đổi, tiến bộ? Nếu nói là đặt trọng tâm trong nước thì là "bí mật"?

Thời gian trôi qua thì CĐVN có nhiều người thịnh vượng, giàu có nhưng người hoạt động chính trị vẫn thưa thớt. Lớp trẻ đi vào sân khấu chính trị Mỹ nhiều hơn là tham dự các tổ chức chính trị VN. Và tại các quán cà phê thì vẫn là lớp người về hưu, dân lao động (construction) và những người làm việc ít giờ (part time). Trong khi giới thương gia thì dân Mỹ gốc Việt thành công ở Mỹ vẫn du lịch VN thường xuyên và giới thương gia VN cũng tràn sang Mỹ làm ăn. Với bàn cờ như vậy thì các tổ chức chính trị VN công và thủ ra sao?

Lại một mùa 30/4 trôi qua.