Không ít người bày tỏ sự hài lòng khi cuối cùng, ông Hoàng Văn Minh – Thiếu tá, Trợ lý Tài chính của Trung đoàn 937 thuộc Sư đoàn 370, Quân chủng Phòng không Không quân – cũng bị khởi tố vì liên quan đến vụ tai nạn giao thông xảy ra sáng 28/6/2022 trên đường 16/4 ở thành phố Phan Rang – Tháp Chàm, tỉnh Ninh Thuận, khiến cô Hồ Hoàng Anh, 18 tuổi thiệt mạng (1)... Trong đó, có không ít người bảo rằng: Công lý đã được thực thi!

Tuy nhiên nếu đối chiếu với những gì đã biết trong vụ tai nạn vừa kể, có lẽ điều đầu tiên cần phải đặt ra là: Công lý có hiện diện tại Việt Nam? Chuyện ông Minh bị khởi tố có đồng nghĩa với “thực thi công lý” hay không?

***

Bất chấp những video clip được trích xuất từ các camera giám sát quanh hiện trường cho thấy, chiếc xe loại bảy chỗ do ông Minh điều khiển đột ngột rẽ phải đã va chạm với chiếc xe hai bánh gắn máy do cô Anh điều khiển, khiến cô văng về phía trước, đầu đập vào trụ đèn và tử nạn ngay sau đó, các Điều tra viên về tai nạn giao thông của công an vẫn cố gắng chứng minh, cô Anh điều khiển xe dưới tác động cùa cồn...

Hệ thống y tế đã mở đường cho nỗ lực đó của công an bằng kết luận về kết quả xét nghiệm máu của nạn nhân (nồng độ cồn trong máu là 0,79mg/100ml) và công an minh họa thêm bằng việc lấy ảnh chụp buổi liên hoan với bạn bè cùng lớp mà cô Anh tham gia cách đó vài tháng trên facebook của cô để chứng minh nạn nhân đã dùng thức uống có cồn vào đêm trước ngày xảy ra tai nạn...

Khi thân nhân của nạn nhân nhờ mạng xã hội hỗ trợ giải oan cho cô, nhiều người ngoài cuộc tham gia phân tích sự phi lý của cuộc điều tra theo hướng xác định cô Anh có lỗi, kể cả Ban Giám hiệu ngôi trường nơi cô Anh từng học (khẳng định cô là học sinh ngoan, giỏi, không dính tới bia rượu)... rồi báo giới cử người xác minh thực hư, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Ninh Thuận tuyên bố: Hồ sơ liên quan đến nạn nhân thuộc loại “mật” chỉ cung cấp cho công an (2), song cũng chính bệnh viện không thể trả lời được thắc mắc: Tại sao vợ ông Minh lại có tài liệu “mật” trước khi kết quả đo nồng độ cồn trong máu nạn nhân được thông báo với thân nhân của cô để sử dụng kết quả này vào việc giải độc dư luận về chồng trên facebook (3)?.. Cứ thế, câu chuyện về tai nạn khiến cô Hồ Hoàng Anh thiệt mạng thúc đẩy công chúng thảo luận nhiều hơn về bất công xã hội...

Nếu dư luận xã hội không chuyển động theo hướng buộc người ta phải ngẫm nghĩ nhiều hơn về thân phận thường dân trong nhà nước pháp quyền XHCN như đã thấy suốt tháng vừa qua, chắc chắn không có chuyện,chính quyền tỉnh Ninh Thuận chỉ đạo tổ chức họp báo với sự tham gia của nhiều ban, ngành: Tuyên giáo Tỉnh ủy, Sở Thông tin - Truyền thông, Công an, Sở Y tế, ... để đại diện Bệnh viện Đa khoa tỉnh Ninh Thuận đột nhiên thừa nhận có sai sót về xét nghiệm máu, ngỏ lời xin lỗi thân nhân cô Hồ Hoàng Anh.

Và sau hơn một tháng giằng co với dư luận, Công an tỉnh Ninh Thuận cũng đột ngột... bẻ lái, chính thức xác nhận ông Hoàng Văn Minh có lỗi, cô Anh là nạn nhân, cần khởi tố vụ án để điều tra, truy cứu trách nhiệm hình sự của ông Minh và chuyển hồ sơ vụ tai nạn cho cơ quan điều tra hình sự của quân đội thụ lý theo thẩm quyền... Ông Minh đã bị khởi tố nhưng cha nạn nhân vẫn còn băn khoăn: Vì sao diễn biến của việc giải quyết vụ tai nạn mà con ông là nạn nhân lại kỳ quặc như thế? Vì sao kết quả xét nghiệm máu có thể sai? Vì sao mẫu máu bị hủy? Vì sao đã có các video clip dễ dàng xác định đúng – sai ngay từ đầu mà công an chỉ tập trung chú ý vào nồng độ cồn trong máu của con ông, vào chất lượng mũ bảo hiểm mà con ông đã dùng, vào độ mòn của vỏ xe... Truy vấn gia đình sao không đồng ý giải phẫu tử thi để xem có... ma túy hay độc chất nào khác không (4)?..

***

Tuy có nhiều định nghĩa về công lý nhưng tựu trung, công lý là cấu thành từ hai yếu tố: Đúng đắn và công bằng cả về đạo lý lẫn pháp lý đối với mọi cá nhân, không phân biệt nam – nữ, già – trẻ, giàu – nghèo, sang – hèn... Đó cũng là lý do thiên hạ thường dựa vào hoạt động của hệ thống bảo vệ - thực thi pháp luật ở một quốc gia để đoán định, nơi ấy có sự hiện diện của công lý hay không.

Nếu công lý thật sự hiện hữu tại Việt Nam, việc thụ lý – điều tra vụ tại nạn đã xảy ra với cô Hồ Hoàng Anh có như đã biết không? Chắc chắn là không! Nếu công lý thật sự hiện hữu tại Việt Nam và vì vậy, chắc chắn phải đối diện với công lý, nhân viên y tế hay các Điều tra viên của lực lượng công an nhân dân sẽ không dám hành xử vô lý đến mức buộc thiên hạ phải nghi ngại như vậy.

Nếu công lý thật sự hiện hữu tại Việt Nam, chắc chắn các viên chức hữu trách trong hệ thống chính trị, hệ thống công quyền không điềm nhiên giữ sự bất động lâu như thế dẫu đã có không ít dấu hiệu cho thấy, các hệ thống trực thuộc (y tế, bảo vệ - thực thi pháp luật) đang bị lũng đoạn, đã có những cá nhân ở một số ngành khác nhau liên kết với nhau công khai bóp méo diện mạo, làm sai lệch bản chất của những hệ thống này! Thành ra, xét cho đến cùng, việc khởi tố ông Minh chỉ nhằm... an dân để giữ... “ổn định chính trị”!

Chú thích

(1) https://tuoitre.vn/khoi-to-vu-quan-nhan-gay-tai-nan-lam-nu-sinh-lop-12-tu-vong-20220807141915528.htm

(2) https://thanhnien.vn/vu-nu-sinh-lop-12-tu-vong-benh-vien-da-co-bao-cao-ho-so-la-mat-post1483051.html

(3) https://vietnamnet.vn/hop-bao-vu-nu-sinh-tu-vong-sau-tai-nan-giao-thong-o-ninh-thuan-2045633.html

(4) https://nld.com.vn/thoi-su/cha-nu-sinh-tu-nan-o-ninh-thuan-con-qua-nhieu-dieu-toi-ban-khoan-20220804213039433.htm