Có thể phản ứng dữ dội của người Việt trên mạng xã hội đã khiến các cơ quan truyền thông trong hệ thống truyền thông chính thức tại Việt Nam phải “nhìn trước, ngó sau”…

Trung thành, chung thủy là những đức tính tốt nhưng nếu bất chấp thực tế, tư duy theo nếp cũ, bất kể đúng – sai, tốt – xấu thì hai đặc tính này lại trở thành nguyên nhân tạo ra thứ mà người xưa gọi là… “ngu trung”, sau… “đổi mới”, thiên hạ gọi là… “giáo điều”, vừa đáng thương, vừa đáng ngại!

***

Phản ứng của cộng đồng quốc tế và diễn biến trên chiến trường Ukraine đã hủy diệt uy tín nhiều cá nhân trước đây vẫn được xem như… “chuyên gia” về chiến lược an ninh – quốc phòng, về quân sự, về tình hình thế giới tại Việt Nam. Các “chuyên gia” này không chỉ làm người ta kinh ngạc về hiểu biết, về khả năng tư duy – phân tích – nhận định dưới mức… bình thường, mà còn phẫn nộ bởi sự chủ quan tới mức hàm hồ và xét cho đến cùng có lẽ do bị chi phối bởi “trung thành”, “chung thủy” sai đối tượng, sai nơi chốn…

Đó là lý do trên mạng xã hội, có những người như Trần Quốc Quân nhận xét thế này: Cả Trung Quốc và Việt Nam đã “quay xe”, thay đổi lập trường đối với cuộc chiến Nga – Ukraine. Thế mà ba ông họ Lê là: Lê Văn Cương, Lê Thế Mẫu và Lê Ngọc Thống vẫn chưa thay đổi (1). Thật ra “ba ông họ Lê” mà Trần Quốc Quân đề cập chỉ là ba nhân vật trội hơn nhiều cá nhân ngưỡng mộ Putin và ủng hộ Nga – được xem như hậu thân của Liên bang Cộng hòa XHCN Xô Viết – vô điều kiện.

Khó mà có thể tường thuật hết những ý kiến, nhận xét trên mạng xã hội về “ba ông họ Lê” như Trần Quốc Quân, do quá nhiều và cả do… rất nặng nề, thiếu tế nhị. Thay vào đó, có lẽ nên dẫn lại một số dự đoán, nhận định của từng “chuyên gia” trong số “ba ông họ Lê” để hiểu hơn tại sao thiên hạ lại phẫn nộ, khinh miệt như thế.

Khoảng hai tuần trước khi quân đội Nga thực hiện “chiến dịch quân sự đặc biệt”, với tư cách… “chuyên gia”, ông Lê Ngọc Thống cho rằng, cuộc gặp bốn bên (Nga, Ukraine, Đức, Pháp) hồi cuối tháng 1/2022 là… bằng chứng cho thấy, Đức và Pháp đã nhất trí loại Mỹ ra khỏi vấn đề Ukraine, đó chính là “cú né đòn ngoạn mục” khỏi… “tâm bão”.

Theo… “chuyên gia” Lê Ngọc Thống, chuyện NATO viện trợ vũ khí cho Ukraine nhằm giúp Ukraine nâng cao năng lực phòng thủ là… ngớ ngẩn: Hãy tự hỏi, nếu như Nga tấn công đáp trả khi Donbass bị Ukraine tiến đánh thì cũng không bao giờ có kịch bản như Thế chiến thứ hai, đó là hàng sư đoàn xe tăng không cần “thị thực nhập cảnh” xuất kích, hành tiến đến Kiev và khi UAV của Thổ Nhĩ Kỳ mà người Nga đã quá thuần thục, liên tiếp bắn hạ chúng, … đem những thứ vũ khí trên cho Ukraine có ích lợi gì không (2)?

Cuộc chiến tại Ukraine đã cho “chuyên gia” Lê Ngọc Thống câu trả lời về việc cung cấp trước đủ loại vũ khí, phương tiện phòng thủ cho Ukraine lợi hay hại. Phản ứng của cộng đồng quốc tế trước sự kiện Nga xâm lược Ukraine có thể khiến ông Thống thất vọng vì Đức và Pháp vẫn đứng cùng phía với Mỹ chứ không… “né đòn” tránh… “tâm bão”. Tuy nhiên ông Thống hài lòng hay thất vọng không quan trọng. Sự quan trọng nằm ở chỗ… vì sao hiểu biết, khả năng phân tích, dự đoán như thế mà lại thành… “chuyên gia”?

Một “chuyên gia” họ Lê khác có học hàm Phó giáo sư, có học vị Tiến sĩ, từng là Thiếu tướng, cựu Viện trưởng Viện Nghiên cứu chiến lược của Bộ Công an Việt Nam – ông Lê Văn Cương cũng làm nhiều người thất vọng như vậy. Ngoài việc miệt thị Zelenskyy là một… “thằng hề 43 tuổi”, không “lão luyện” như Putin.

Ba ngày sau khi Nga tấn công Ukraine, ông Cương khẳng định: Ukraine là một cái giỏ thủng đã rệu rã, cho dù phương Tây đổ vào bao nhiêu vũ khí và tiền của chăng nữa thì chính quyền yếu kém, không đặt lợi ích của quốc gia lên trên, không vì cuộc sống bình yên của người dân mà lao vào cuộc chiến đỏ đen mù quáng này cũng không thể thay đổi cục diện trên chiến trường được. Sức mạnh trong cuộc chiến đấu nằm ở tính đúng đắn của chiến lược, chính sách người cầm quân, thể hiện ở chỗ, đại đoàn kết triệu người như một. Còn tại Ukraine, người dân và quân đội cũng không muốn chiến đấu chống lại Nga vì họ biết làm vậy sẽ hoàn toàn thất bại (3)…

Nay, sau ba tuần, chưa thấy ông Cương giải thích gì thêm về việc, vì sao quân dân Ukraine… “không muốn chiến đấu” mà Nga không thể “kết thúc chiến dịch đặc biệt” như ông dự đoán và vì sao công đồng quốc tế không những chỉ mến mộ “thằng hề 43 tuổi” mà còn khinh miệt, căm ghét nhân vật “lão luyện” như Putin đến vậy?

***

Có thể phản ứng dữ dội của người Việt trên mạng xã hội đã khiến các cơ quan truyền thông trong hệ thống truyền thông chính thức tại Việt Nam phải “nhìn trước, ngó sau” nên không còn mấy mặn mòi khi vấn ý các… “chuyên gia” như Lê Ngọc Thống, Lê Văn Cương, song vẫn còn vài cơ quan truyền thông dành chỗ cho… “chuyên gia” Lê Thế Mẫu phân tích – dự báo về cuộc chiến giữa Nga và Ukraine.

Giống như các… “chuyên gia” Lê Ngọc Thống, Lê Văn Cương, “chuyên gia” Lê Thế Mẫu cũng là sĩ quan lực lượng vũ trang. Khác với ông Thống và ông Cương, ông Mẫu – cựu Trưởng phòng Thông tin khoa học quân sự thuộc Viện Chiến lược Quốc phòng Việt Nam – không những đã đi ngược chiều mà còn… lạc rất xa trong… “phân tích, dự báo”, ví dụ: Mỹ và NATO toan tiêu diệt người Nga ở Donetsk và Lugansk nên Nga phải ra tay trước. Sau khi tách khỏi Liên Xô, đa số dân chúng Ukraine ủng hộ chủ nghĩa phát xít. Những người sát cánh với dân Ukraine chống xâm lược là “Al-Qaeda trắng”, giống Al-Qaeda đen” ở Trung Đông (4)…

Nhiều người sử dụng mạng xã hội đã chia sẻ cho nhau xem bài viết “Lê Thế Mẫu sao chưa vào nhà thương điên” của Mỹ Anh trên Saigon Nhỏ: Việc xuất hiện của những người như Lê Thế Mẫu trên truyền thông đại chúng cho thấy khủng hoảng về người thật sự có tài ở Việt Nam. Một quân đội mà những người như Lê Thế Mẫu vẫn có thể ngồi vào ghế “Trưởng phòng Thông tin khoa học quân sự” thì đủ hiểu quân đội ấy như thế nào, đường lối của nó như thế nào và khả năng bảo vệ đất nước như thế nào (5)…

Tương tự, Jackhammer Nguyen xem những nhận định mà “chuyên gia” Lê Thế Mẫu nêu ra trong cuộc phỏng vấn do Viet Times thực hiện hôm 11/3/2022 – khiến Mỹ Anh phải thắc mắc tại sao ông Mẫu chưa vào… bệnh viện – là “biểu hiện khủng hoảng ý thức hệ của Đảng Cộng sản Việt Nam” (6).

Theo Jackhammer Nguyen, phát biểu thể hiện thái độ hiếu chiến và ngu xuẩn của ông Mẫu cũng như chuyện khá đông dân chúng Việt Nam ủng hộ ông Putin và nước Nga xâm lược Ukraine là do sự yếu kém trong nghiên cứu lịch sử – xã hội của người Việt. Do bị giới hạn về không gian học thuật và tư duy họ không biết rằng nước Nga hiện nay chỉ là một trạm bơm xăng, do một bọn du thủ du thực và các giáo sĩ cuồng tín kiểm soát. Sự thay đổi khá đột ngột, trên bình diện quá lớn ấy đã làm cho đảng CSVN không biết đường nào mà đi. Đó là cuộc khủng hoảng phương hướng lớn thứ nhì, sau sự kiện Đông Âu sụp đổ năm 1989.

Cũng từ những nhận định của “chuyên gia” Lê Thế Mẫu, một số người như Duong Thang than: Ông Mẫu ơi, sao ông cứ tát bôm bốp vào mặt nhà nước, vào thể diện quốc gia thế ông? Duong Thang bày tỏ sự lo ngại về việc các cơ quan truyền thông chính thức vấn ý những “chuyên gia” như ông Mẫu… sẽ đẩy Việt Nam vào thế đối nghịch với hầu hết các dân tộc, các nền kinh tế lớn đang có nhiều đóng góp đáng ghi nhận cho sự phát triển bền vững và an ninh quốc gia của Việt Nam.

Theo Duong Thang: Ít nhất các vị đại sứ của Cộng đồng châu Âu tại Việt Nam đã nhận thấy điều đó và đã dùng ngôn ngữ ngoại giao bày tỏ sự không bằng lòng của họ. Nếu Ukraine và Cộng đồng châu Âu gửi công hàm chính thức cho chính phủ Việt Nam đề nghị giải thích về những tố cáo xằng bậy của ông Mẫu thì chính phủ trả lời sao đây (7)?

Diễn biến mới nhất liên quan đến “trung thành”, “chung thủy” với tất cả những thứ có dính dáng đến cộng sản là báo điện tử Viet Times vừa phỏng vấn ông Lê Nghiêm – cựu Cục trưởng Cục Thông tin đối ngoại của Bộ Thông tin – Truyền thông, khẳng định: Nga không thể viện dẫn quyền tự vệ chính đáng khi tấn công Ukraine! Nhận định của ông Lê Nghiêm đi ngược chiều với phân tích – dự báo của các… “chuyên gia” và Viet Times giải thích đó là… “để có góc nhìn đa chiều”!

Chú thích

(1) https://www.facebook.com/quocquan.tran.79069323/posts/743419696623324

(2) https://soha.vn/nga-phap-duc-loai-my-ra-khoi-ukraine-cu-ne-ha-khoi-tam-bao-ngoan-muc-20220208114034851.htm

(3) https://baonghean.vn/tuong-cuong-nga-se-khong-sa-lay-o-ukraine-303077.html

(4) https://viettimes.vn/khung-hoang-ukraine-ben-nao-dang-theo-duoi-hoc-thuyet-loi-thoi-ve-chinh-tri-cuong-quyen-ly-giai-cua-dai-ta-le-the-mau-post155184.html

(5) https://saigonnhonews.com/thoi-su/viet-nam/le-the-mau-sao-chua-vao-nha-thuong-dien

(6) https://www.facebook.com/tiengdanbao/posts/335734521905575

(7) https://www.facebook.com/527311136/posts/10159138314001137/

(8) https://viettimes.vn/nguyen-cuc-truong-thong-tin-doi-ngoai-bo-tt-tt-le-nghiem-nga-tan-cong-ukraine-khong-the-vien-dan-quyen-tu-ve-chinh-dang-post155306.html